Zondagnacht rode supermaan

Aan de hemel staat komende maandag een grote, bloedrode maan. In de vroege ochtenduren, vlak voor zonsopkomst, is er namelijk een complete maansverduistering. Die is in Nederland goed te zien, zolang er geen wolken in de weg zitten. De maan staat aan de zuidwestelijke hemel.

Een maansverduistering ontstaat als de aarde precies tussen de zon en de maan in staat. De aarde houdt de zonnestralen tegen en de maan kan het licht dus niet naar de aarde kaatsen. Toch verdwijnt de maan niet helemaal. Hij blijft zichtbaar, al is het minder fel. Dat komt door de dampkring van de aarde. Die buigt zonnestralen af richting de maan. Via een hoek krijgt de maan dus toch licht. Daarbij wordt rood licht beter afgebogen dan de andere kleuren. Tijdens een verduistering kleurt de maan dus rood. Dat heet een bloedmaan.

Bij de verduistering van maandag staat de maan ook nog eens dichter bij de aarde dan anders. De afstand is 'maar' 356.876 kilometer. De schijf die wij zien, is daardoor groter dan normaal. Dat wordt een supermaan genoemd.

De verduistering begint om 2.11 uur, maar dan is er nog niet veel te zien, hooguit een klein hapje uit de maan, zegt Marc van der Sluys. Hij is sterrenkundige aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en beheert een speciale site over de sterrenhemel, hemel.waarnemen.com. Rond 3.10 uur is duidelijk dat de verduistering aan de gang is. Van der Sluys: ,,Dan is de maan linksboven donkerder dan rechtsonder. Maar mijn advies is: slaap nog een uurtje door.'' Na 4.00 uur is het interessante deel: de verduistering zelf. Dan is de maan bloedrood. Dat duurt tot 5.24 uur. ,,Daarna komt de maan langzaam weer tevoorschijn uit de schaduw van de aarde.'' Om 7.24 uur is de verduistering helemaal achter de rug.

Maansverduisteringen komen een paar keer per jaar voor. Maar die van maandag is volledig, en ook nog eens van begin tot eind te zien in Nederland. Dat lukt niet elke keer. Vaak is maar een deel van de maan verduisterd, of missen we het begin of het eind, of kunnen we überhaupt niets zien. De laatste keer dat we een volledige verduistering helemaal konden zien, was in februari 2008. De volgende keer is op 20 december 2029.

Een maansverduistering is minder spectaculair dan het noorderlicht of een zonsverduistering. Daarom gaat niet elke sterrenwacht maandag speciaal open. De maansverduistering is wel te volgen tijdens een kijknacht in het Lauwersmeergebied, in het donkere noorden van Groningen.

Bron: ANP