Zeldzame voorjaarsbloeiers in hellingbossen

Het voorjaar is de perfecte tijd om naar het Bunderbos te gaan. Dit is een van de mooiste hellingbossen van Zuid-Limburg en herbergt een groot deel van de mooie voorjaarsboeiers. Menno komt samen met boswachter Guido Verschoor allerlei bloeiende planten tegen. Veel klein grut dat het hier goed doet dankzij de kalkrijke omstandigheden.  

De Zuid-Limburgse hellingbossen zijn van oudsher opvallend rijk aan bijzondere planten- en diersoorten en bij velen bekend om hun uitbundige voorjaarsflora. Naast kalkgraslanden behoren de kalkrijke hellingbossen tot de belangrijkste hotspots van biodiversiteit in het heuvellandschap. Maar liefst 37 Rode-lijst-soorten blijken hun hoofdverspreiding te hebben in de hellingbossen van Zuid-Limburg.

Nu het nog vroeger in het jaar is, hebben de meeste bomen nog weinig tot geen blad aan hun takken. De planten op de bosbodem maken gebruik van het extra licht en zijn dus vroeg in het jaar al te zien. Je ziet hier tapijten van witte bosanemonen en gele anemonen. Slanke sleutelbloemen steken overal de kop op met hun vaalgele bloemtrosjes. Wie goed kijkt, ziet ook de subtiele maar aparte bloeiwijze van het muskuskruid. De bloemen hiervan lijken wel kleine kubusjes.

Deze soorten komen van oudsher in de hellingbossen voor dankzij de hakhoutcultuur, waarbij mensen brand- en geriefhout haalden uit het bos. Op deze manier bleef het bos halfopen en kregen de voorjaarsbloeiers voldoende licht. Helaas is de biodiversiteit van hellingbossen de laatste 50-60 jaar sterk achteruitgegaan. Tal van oorzaken spelen hierbij een rol zoals het stoppen van het hakhoutbeheer en daarmee het doorschieten van het bos en strooiselaccumulatie. Ook speelt stikstofdepositie en uitspoeling van meststoffen vanaf de bovengelegen akkers. Het terugbrengen van het hakhoutbeheer op bepaalde plekken is dus belangrijk om deze soorten te behouden in deze aantallen.

Kijk zaterdag 10 juni 2023 naar de uitzending over de Hellingbossen om 19.15 uur op NPO 2!