Ze werden in Europa en het Midden-Oosten als uitgestorven beschouwd, maar in het afgelopen jaar hebben enkele Nederlandse en Turkse ornithologen op verschillende plekken in Turkije visuilen ontdekt. Uit genetisch onderzoek blijkt dat het hier misschien om een heel aparte en dus uiterst zeldzame soort gaat.
Visuilen zijn bijna zo groot als een Oehoe, maar leven in dunbevolkte gebieden, nestelen in steile rotswanden en zijn uitsluitend ´s nachts actief. Geen wonder dat het niet zo makkelijk is om deze geheimzinnige vogels te vinden. Dat vereist naast veel kennis over uilen ook geduld, doorzettingsvermogen en een zekere dosis geluk. Het afgelopen jaar zijn op verschillende plekken in Turkije visuilen ontdekt. Groot nieuws, want ze werden in Europa en het Midden-Oosten als (vrijwel) uitgestorven beschouwd. In het oktobernummer van Dutch Birding, het tijdschrift van de Dutch Birding Association, staat het eerste uitvoerige verslag over de resultaten van recente zoektochten naar visuilen in Turkije. In de zomer 2009 werd voor het eerst ooit in Turkije een broedpaar met een uitgevlogen jong ontdekt, en inmiddels hebben gerichte zoekacties door een aantal Nederlandse en Turkse specialisten een handvol plekken opgeleverd waar de soort voorkomt.
Visuilen komen ook voor in India en verder weg in Zuid-oost Azië, maar de eerste resultaten van genetisch onderzoek lijken er op te wijzen dat de Turkse visuilen daarvan afwijken. Het zou dus zelfs om een heel aparte en voor zover we nu weten dus uiterst zeldzame uilensoort kunnen gaan. Het onderzoek naar de Turkse visuilen vindt plaats ten behoeve van een nieuw boek van The Sound Approach, een organisatie die zich richt op het verzamelen en analyseren van geluiden van alle vogelsoorten van Europa en omliggende gebieden. Turkse visuilen leven langs visrijke rivieren in beboste berggebieden, en vangen ´s nachts behalve vis ook veel krabben. Hun zang bestaat uit een paar uitzonderlijk diepe tonen. Ze behoren tot de grootste uilensoorten ter wereld. Hoewel ze heel moeilijk te vinden zijn, zijn ze niet heel schuw en delen ze hun leefgebied met viskwekers, vissers en andere mensen die van dezelfde rivieren gebruik maken. Educatie van de plaatselijke bevolking wordt gezien als belangrijkste wapen om vervolging en uitroeiing te voorkomen.
Tekst en foto: Arnoud van den Berg/The Sound Approach