WNF verliest door oorlog zicht op gorilla's

Het geweld in de Democratische Republiek Congo bedreigt niet alleen mensen, maar ook de zeldzame berggorilla's. Een deel van de populatie is sinds een jaar overgeleverd aan de genade van Tutsi-rebellenleider Laurent Nkunda. Daardoor heeft het Wereld Natuur Fonds geen enkel zicht meer op de dieren.

,,Als je de groei binnen de populatie zou doortrekken, dan zouden er nu ongeveer 390 dieren in Virunga-gebergte op de grens van Oeganda, Rwanda en Oost-Congo moeten leven. Maar we weten dat niet zeker'', aldus Frans Schepers, hoofd beschermde gebieden en bedreigde diersoorten van het WNF maandag.

Afgelopen jaar zijn negen gorilla's vermoord, maar zover het WNF weet heeft Nkunda daar weinig mee te maken. ,,Hij weet hoe waardevol deze dieren zijn en heeft gezegd dat hij de dieren niets zal doen. Daar hopen we dus ook op'', zegt Schepers.

Bovendien denkt de natuurbeschermer dat het snel genoeg duidelijk zal zijn als wel gorilla's vermoord worden. ,,Gezien ons netwerk in het gebied zouden we daar snel genoeg achterkomen.''

Het WNF is al veertig jaar actief in het oudste nationale park van Afrika. Een groot deel van de laatste zevenhonderd berggorilla's ter wereld leeft veilig in het Bwindi National Park in Oeganda. Over de ongeveer 150 dieren in het Congolese deel van het Virunga-gebergte maakt Schepers zich veel zorgen, omdat niemand de mensapen in de gaten kan houden.

Toch gaat het met de totale populatie berggorilla's redelijk goed. ,,Ondanks dat het gebied waar Virunga ligt al decennia lang het epicentrum is van menselijke onvrede, geweld en vulkaanuitbarstingen, is het aantal gorilla's toch gestegen'', licht Schepers toe. In Virunga leefden in 1971 274 berggorilla's. Bij de laatste tellinig in 2003 waren dat er 380. In Bwindi steeg het aantal dieren van driehonderd in 1990 naar 340 in 2006.

,,Het grootste gevaar is nu dat het bos wordt gekapt waarin de gorilla's leven. Daarom proberen we de druk op het bos zoveel mogelijk te verminderen'', zegt Schepers. ,,Dat doen we door vluchtelingen van brandhout te voorzien dat niet uit het bos komt. Daarnaast delen we zuinige kooktoestellen uit. Ook proberen we ervoor te zorgen dat vluchtelingenkampen niet direct naast het bos aangelegd worden.''

Het WNF hoopt zo snel mogelijk weer toegang te krijgen tot de Nikeno-sector waar Nkunda momenteel de scepter zwaait. ,,Dan kunnen de parkrangers weer terug en weten we tenminste weer zeker hoe het ervoor staat met de dieren'', zegt Schepers.

Het Wereld Natuur Fonds gaat zuinige kooktoestellen en tentstokken uitdelen aan vluchtelingen in het oosten van Congo. Eerder begon de natuurbeschermingsorganisatie al met het uitdelen van brandhout, zodat de Congolezen het bos waar de berggorilla's wonen met rust zouden laten. Het eerder verstrekte brandhout bleek de vluchtelingen niet uit de bossen te houden. Zij hadden namelijk ook langere stokken nodig, onder meer om een tijdelijk onderkomen te kunnen bouwen.

De tentstokken en het brandhout komen uit speciale houtplantages, die het WNF heeft aangelegd. De kooktoestellen besparen tot 50 procent hout. Daarnaast worden de houtoventjes ter plaatse gemaakt, zodat ook de lokale bevolking van het project kan profiteren.

Bron: ANP