Watersnip in Nederland

In Nederland en België zijn watersnippen ( Gallinago gallinago ) het gehele jaar aan te treffen, net als in de rest van Noordwest-Europa. Toch zijn ze als broedvogel sterk achteruitgegaan door toenemende drooglegging van hun leefgebied. De vogel broedt namelijk op natte graslanden en moerassen. Buiten broedtijd is de vogel te vinden in diverse gebieden, waaronder ook kwelders. Op de grond zijn watersnippen uitstekend gecamoufleerd.

Watersnippen zijn broedvogels van vochtige open terreinen met een weke bodem, zoals veenmoerassen. Met hun gevoelige snavel sporen ze op en in de bodem naar allerlei kleine diertjes. Dat werkt echter alleen als die bodem vochtig en zacht is; in een harde bodem kan hij zijn voedsel niet bereiken. Het voedsel bestaat uit ongewervelde (wormen, etc.), insecten en larven. Maar de vogel eet ook plantaardig materiaal.

Bij het opvliegen maakt de vogel een rauw ’rretsj’ of ’rrriet’. In het voorjaar tijdens baltsvlucht een langdurig, ’tsjikke tsjikke tsjikke’ en een op een blatend lammetje lijkend ’wèwèwèwèwèwè’, wat in duikvlucht geproduceerd wordt door de vibrerende buitenste staartpennen. Baltst vaak ’s nachts. Het is dan ook vooral in vlucht dat watersnippen opvallen. Het typische 'drummen' van watersnippen - een duikvlucht waarbij de stijve staartveren een resonerend geluid maken, is helaas steeds minder te horen in Nederland.

Rond 1990 waren er niet meer dan 2400 tot 3100 broedparen. Deze vogelsoort is in grote delen van Nederland intussen een zeldzame broedvogel geworden. De watersnip staat dan ook op de Rode Lijst omdat zowel het aantal broedparen als de verspreiding duidelijk is afgenomen. De voornaamste oorzaken voor de afname van de watersnip zijn de intensivering van het agrarisch gebruik van de veenweidegronden in het westen en de ontginning van de hoogvenen in het oosten van Nederland. Ontwatering, overmatig gebruik van kunstmest, een hoge veebezetting en het verdwijnen van lage, modderige slootkanten zijn daarbij de grootste boosdoeners. Alleen bij een sterk aangepast beheer kan de watersnip in het Hollandse cultuurlandschap overleven.

Voor meer informatie:
Soortenbank.nl
ivnvechtplassen.org
Vogelbescherming.nl