Het is herfst en de paddestoelen schieten weer als paddestoelen uit de grond. Maar hoe komt dat eigenlijk, dat ze zo snel groeien? En waar komen ze vandaan?
Paddestoel, zwam, schimmel?
Een paddestoel is eigenlijk maar een klein stukje van een veel groter geheel. Het is het vruchtlichaam van een schimmel of zwam. Hiermee kan een schimmel zijn sporen vormen en verspreiden. Het grootste gedeelte van de paddestoel - dat je niet ziet omdat het bijvoorbeeld onder de grond of in dood hout zit - heet de zwamvlok of het mycelium. Dit niet zichtbare deel bestaat uit allemaal lange cilindrische cellen die schimmeldraden of hyfen worden genoemd.
Schimmeldraden of ook wel hyfen. Fotograaf: Riekev.
Snelgroeiende schimmeldraden
We zoomen even in. Om supersnel te kunnen groeien, hebben veel schimmels een bijzondere celstructuur. Ze bestaan uit aaneengeschakelde lange cilindrische cellen die door een gat met elkaar verbonden zijn. Een beetje zoals treinwagons die openingen hebben waar reizigers doorheen kunnen. De inhoud van de cellen kan zo door de schimmel heen stromen. Dat is handig, want door de constante toestroom van bouwstoffen kunnen aan de uiteinden van de schimmeldraden heel snel nieuwe cellen aangemaakt worden. Zo kunnen er binnen één nacht nieuwe paddenstoelen worden gevormd.
Bijzondere vorm
Een bijzondere vorm van een mycelium is een heksenkring. De ringvorm ontstaat doordat in het oudste gedeelte van het mycelium, het midden, de voedingsstoffen opraken. Het mycelium groeit verder naar buiten en sterft in het midden af. Zo ontstaat een ringvormig mycelium. Op het moment dat de schimmel paddestoelen gaat maken, ontstaan die aan de uiteinden van het mycelium en ontstaat een heksenkring.
Heksenkring. Fotograaf: megegj
Gigantisch
In tegenstelling tot de paddestoelen zelf, kan het mycelium heel oud worden. In de staat Oregon, in de Verenigde Staten, is een 2400 jaar oud mycelium van een honingzwam ontdekt, dat zich over een oppervlakte van 880 hectare uitstrekt. Dat is een oppervlakte van bijna 3 bij 3 kilometer of ook wel zo groot als de binnenstad van Amsterdam! Tot op heden is dit het oudste en grootste levende organisme ter wereld.
Bron: Petersen, J.H. (2013). Het Leven van Paddenstoelen & Schimmels. Zeist: KNNV Uitgeverij. Scientific American en Soortenbank.nl