Teun van de Keuken: Paardenvlees

Het paardenvleesschandaal, zo heet het inmiddels. En het is natuurlijk ook schandalig dat ze diepvrieslasagnes van vierhonderd gram die voor vijfennegentig cent in de betere supermarkt liggen, vullen met paardenvlees. Zo’n edel dier is daar veel te goed voor. In zo’n met zorg bereide kant- en klaarmaaltijd hoort vlees van een minder voornaam beest : de koe. Die is paradoxaal genoeg wel wat duurder, maar dan heb je ook wat: Lasagne zoals de Italianen hem bedoeld hebben.

Maar goed. Etiketten en verpakkingen moeten gewoon de waarheid vertellen. Er moet op het pak staan wat erin zit. Dat gebeurt lang niet altijd. Dat was (en is) regelmatig te zien in het televisieprogramma waarvoor ik vroeger werkte: De Keuringsdienst van Waarde. Rundvlees zeggen, maar paard leveren, dat deugt niet. En het is ook dom. Als de Lasagnefabrikant in het ingrediëntenlijstje achterop het pak gewoon paard had vermeld, dan zou er waarschijnlijk geen haan naar kraaien. De meeste mensen lezen die lijstjes toch niet. Deden ze dat wel, dan had de Keuringsdienst geen kijkers. Het zou mij verbazen als nu juist de liefhebbers (nou ja kopers) van diepvrieslasagne van vijfennegentig eurocent wél kritische consumenten zouden zijn.

Het is een ander verhaal als de fabrikant niet wist dat zijn rundvlees paard was. En daar lijkt het op. Er bestaat een sterk vermoeden dat een Nederlandse leverancier paardenvlees uit Roemenië heeft gekocht,  dat als rundvlees heeft doorverkocht aan een Frans verwerkingsbedrijf dat het op zijn beurt weer aan een Britse diepvrieslasagnemaker heeft geleverd, van wie de waar in heel Europa in de supermarkten terecht is gekomen. Een knap staaltje Europese vrijhandel, mede mogelijk gemaakt door het Verdrag van Maastricht. Maar het blijft fraude en dat mag niet.

Ons voedsel is ondoorgrondelijk geworden. Dat je winst kunt maken op Lasagne van vijfennegentig cent verbaast mij. Dat het dan ook nog loont vlees van oost naar west- europa te verhandelen via een stuk of drie tussenhandelaren, verbaast mij nog meer. Niemand zou zonder dit schandaal van deze bizarre voedselbewegingen op de hoogte zijn. En dat is niet prettig. Je wilt weten wat je eet. En dat kan. In het Groningse Stedum hebben bewoners een coöperatie opgericht, om een dorpskoe te kopen: Jacqueline. Zij is daar opgegroeid,  geslacht en uiteindelijk door de Stedumse koecoöperatieleden opgegeten. Zij wisten precies wat ze aten. Voordat hun koe een biefstukje werd, hebben ze haar nog vrolijk kwispelend in de wei zien staan. Ideaal.

Overal halen de supermarkten nu de paardenvleeslasagne uit de schappen. Maar waarom? Paardenvlees is uitstekend, lekker en gezond vlees van een dier dat een goed leven heeft gehad. Het is immers niet gefokt om zo snel mogelijk op ons bord te belanden. Een paard wordt meestal pas geslacht als het op zijn laatste benen staat. Van dit hele schandaal is deze grootschalige verkwisting van prima (nu ja, voor zover dat kan voor 95 cent) Lasagnes nog het treurigst. Doe ze dan in de bonus.