Stikstofrechtszaak Greenpeace gaat 12 november van start

Het stikstofdossier duurt al jarenlang voort. Zo zijn plannen in lades beland en hoeven de provincies toch niet voor 1 oktober te laten weten aan het Rijk hoe zij de stikstofuitstoot terug willen dringen. Het huidige kabinet wil zelfs nog meer extra metingen doen om "de daadwerkelijke staat van het natuurgebied centraal te stellen", aldus landbouwminister Femke Wiersma (BBB).

Voor Greenpeace redenen te over om de overheid aan te spreken op haar verantwoordelijkheid. Zij startte een rechtszaak, een zogenaamde bodemprocedure die op 12 november behandeld zal worden.

“We hebben tal van rapporten laten opstellen over de stand van zaken in onze natuur en elk rapport wijst uit dat het slecht gaat met onze natuur. Hoofdverantwoordelijk voor deze problematiek is de uitstoot van stikstof”, aldus Marieke Vellekoop, directeur van Greenpeace. ”We hebben tal van keren bij de overheid aan tafel gezeten om met ze te praten over een plan van aanpak om de stikstofuitstoot in ons land te reduceren. Maar dat heeft niks opgeleverd. Er was een plan maar dat is weer van tafel en er is dus geen enkele vooruitgang te zien. En dat terwijl de overheid zelf in een wet heeft vastgelegd dat 40 procent van de beschermde natuur eind 2025 niet meer door stikstof overbelast mag zijn. Dat doel ligt nu buiten bereik, blijkt onder meer uit een analyse van het Planbureau voor de Leefomgeving.”

Om aan te tonen dat een natuurvriendelijkere en duurzame manier van landbouw mogelijk is om de stikstofdoelen te halen is Greenpeace ook een petitie gestart. Er zijn 100.000 handtekeningen verzameld en die worden dinsdag 8 oktober overhandigd aan de Kamercommissie van Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN).

De basis van de zaak is de onrechtmatige daad, een civiele procedure. De Nederlandse staat overtreedt volgens Greenpeace de wet door de natuur te laten verslechteren. Dat is ook al duidelijk geworden door de zaken die MOB aanspande tegen vergunningen van bijvoorbeeld boeren, infrastructurele projecten en biomassacentrales aanvecht. Die vergunningen blijken vervolgens vaak onhoudbaar omdat de overheid die vergunningen verleend heeft terwijl de overbelaste natuur die extra stikstoflast niet aankan.

Advocaat Bondine Kloostra: "In 2023 ben ik voor Greenpeace een bodemprocedure gestart, na het eerst jarenlang te hebben geprobeerd met rapporten en gesprekken. Nu is de enige mogelijkheid nog om via de rechter bij de Staat de noodzakelijke aanpak af te dwingen om zoveel mogelijk te redden wat er te redden valt van de beschermde natuur die steeds meer schade oploopt door stikstof. "