Satellieten ontdekken veel meer olielozingen

Satellieten om olielozingen op te sporen zijn een groot succes. Sinds de eerste opnames in april zijn al honderden mogelijke olievlekken ontdekt. Die zouden anders grotendeels onopgemerkt blijven.

Willem de Ruiter, uitvoerend directeur van het nieuwe EU-agentschap voor veiligheid op zee EMSA in Lissabon, heeft dat bekendgemaakt.

Het agentschap heeft de honderden lozingen doorgegeven aan verantwoordelijke diensten in de EU-landen. Dat zal geleidelijk tot meer rechtszaken leiden.

Tot april was de pakkans nog heel gering. Het waren vooral vliegtuigen die moesten patrouilleren op zoek naar verdachte olievlekken. ,,Met die grote lappen zee in Europa is dat heel kostbaar'', weet De Ruiter. ,,En om dan nog een verband leggen met een schip! Het aantal veroordelingen was dus heel gering.''

De satellieten, gehuurd van het European Space Agency (ESA) en de Canadese regering, zien tegenwoordig elk olielaagje op de Europese zeeën, ook 's nachts en tijdens mist.

De zeer scherpe waarnemingen van de satellieten van het zogeheten CleanSeaNet bespeuren zelfs zeer dunne laagjes olie, wat niet altijd efficiënt is. ,,We moeten dat nog wat preciezer afstellen'', vindt De Ruiter.

Zijn agentschap zendt de satellietbeelden van een oliespoor binnen 30 minuten naar de betrokken lidstaat. Die stuurt dan gericht een patrouillevliegtuig of -boot, om te zien welk schip de mogelijke dader is.

,,Binnenkort gaan we nog een stap verder'', kondigt De Ruiter aan. ,,Door nieuwe EU-wetgeving moet elk schip een gps-signaal uitzenden. Dan kunnen we hier achter het bureau al zien welk schip het is. Maar nog heb je verificatie nodig om in de rechtszaal een sterke zaak te hebben.''

De grotere pakkans valt samen met uitgebreidere straffen voor olielozers. Rechters in EU-landen mogen sinds kort niet alleen de kapitein, maar ook zijn bazen veroordelen. De reders hebben hiertegen nog een proces lopen bij het EU-Hof van Justitie in Luxemburg.

De satellietbeelden zorgen niet voor een verrassing bij de locatie van de meeste olievlekken. De verdachte lozingen doen zich vooral voor op de drukke scheepvaartroutes, merkte EMSA. Die routes zijn onder meer het Kanaal en de Noordzee.

Olievlekken kunnen voor grote schade zorgen aan flora en fauna, zoals zeevogels. De meeste oliesoorten breken slechts langzaam af in de natuur.
De Ruiter is vier jaar geleden door de Europese Commissie aangesteld om het nieuwe EU-agentschap voor veiligheid op zee te vormen. Inmiddels voeren zo'n 150 man de EU-richtlijnen uit voor zaken als scheepscontroles, gevaarlijke ladingen en de strijd tegen olievervuilingen op zee.

Bron: ANP