Regeringsleiders EU bijna eens over klimaat

Premier Jan Peter Balkenende en zijn collega's van andere EU-landen naderen akkoorden over ingrijpende maatregelen. Compromissen lijken binnen handbereik over een fors lagere uitstoot van broeikasgas CO2, het nieuwe EU-verdrag en het economisch herstelplan van 200 miljard euro.

Doel is dat de regeringsleiders het vrijdag eens worden. De meeste discussie gaat over de vraag hoe de EU 20 procent minder CO2 moet uitstoten in 2020. Vooral elektriciteitsbedrijven moeten daarvoor dure CO2-emissierechten gaan kopen. Oost-Europese landen krijgen echter uitstel, op hun uitdrukkelijk aandringen.

Italië heeft voorgesteld de zware industrie wat te ontzien en om in 2014 te bekijken of de afspraken op schema liggen. Balkenende sprak van een constructieve sfeer, maar kon donderdagavond niet voorspellen of vrijdag witte rook te zien zal zijn. Hij onderstreepte dat de doelstellingen van het klimaatplan hoe dan ook overeind moeten blijven, zeker nu ook in de Verenigde Staten de bereidheid bestaat om echt iets te doen aan de opwarming van de aarde.

Nederland wil dat de EU meer geld uittrekt voor CO2-opvang dan gepland, heeft het tijdens de top duidelijk gemaakt. Balkenende probeert daarvoor steun te krijgen van Duitsland, België en Luxemburg. Nederland heeft twee grote proefprojecten aangemeld voor die opslag. Verder ziet Balkenende weinig pijnpunten in het klimaatplan, ,,maar niet elk akkoord is goed genoeg'', aldus een diplomaat.

De regeringsleiders deden ook toezeggingen aan Ierland. Beloofd is dat elk EU-land toch een eigen EU-commissaris mag blijven leveren. Ook vindt de EU het goed dat Ierland zelf blijft beslissen over abortus, defensie en belasting.

De Ierse regering moet in ruil daarvoor een nieuw referendum houden over het nieuwe EU-verdrag. In juni wezen de Ieren de tekst nog af. De Ierse regering wil in oktober 2009 een nieuwe poging doen.

Nederland, België en Luxemburg uitten vergeefs aarzelingen bij het plan dat elk EU-land een eigen EU-commissaris mag houden. Ze vrezen dat de Europese Commissie op den duur wel erg groot wordt, met pakweg veertig commissarissen.

Onder leiding van de Franse president Nicolas Sarkozy zijn de regeringsleiders het ook grotendeels eens over een economisch reddingsplan van 200 miljard euro. De Luxemburgse en Belgische premiers verwachten vrijdag een definitief akkoord. Ook de Italiaanse premier Silvio Berlusconi zei vrijdag: ,,We zijn het allemaal eens.'' Balkenende vond het nog te vroeg om al te juichen.

Het reddingsplan moet Europa zo snel mogelijk uit de recessie helpen trekken. Het plan is voornamelijk een bundeling van nationale plannen, waaronder 6 miljard in Nederland.

Bron: ANP