Regenworm wint Bodemdierentop, minder soorten per tuin geteld

Meer dan 2000 waarnemers vonden wormen bij meer dan 83% van de Nederlandse tuinen, parken, schoolpleinen en zelfs balkons. De regenwormen staan dan ook op de nummer 1 van de Bodemdieren Top 3. Ze eindigen net voor de spinnen en de pissebedden. De Bodemdierendagen brengen in totaal 10 ambassadeurs voor de biodiversiteit onder onze voeten in beeld. Ook in steden zijn onze ‘onderburen’ onmisbaar, en bij goed bodembeheer blijken ze gelukkig aanwezig ondanks hitte en droogte.

Het gemiddeld aantal bodemdieren dat de waarnemers ‘ontmoeten’ per tuin was een paar dieren lager dan de vorige vijf jaar. Elke tuin krijgt een eigen biodiversiteitscijfer voor de bodem, berekend met de aanwezigheid en aantallen dieren van de tien hoofdgroepen of de Tiny Ten.

Zowel de groene en half-groene tuin als het schoolplein en voedselbos scoorden nu gemiddeld zo’n halve punt lager. Groene tuinen zijn normaal vaak toppers, maar het gemiddelde cijfer bleef voor 2022 steken op een 6,8. Dat is ver af van de ideale score van boven de 9, die maar door enkele tuinen wordt gehaald. Al zit er al de nodige spreiding in de biodiversiteitsscores. Er valt nog veel te winnen dus in de tuinen van Nederlandse dorpen en steden. Dat kan met de juiste aandacht, kennis en goed beheer van de levende bodem.

De zomer van 2022 gaat de boeken in als lang, droog en heet. In veel tuinen ontbraken naaktslakken daardoor in de tellingen. Mogelijk komt dit door de zeer droge zomerperiode. In parken en Tiny Forests bleken daarnaast de kevers ook minder aanwezig dan andere jaren.

Hoewel er genoeg lege huisjes te vinden waren, bleken huisjesslakken het beter te doen dan hun familieleden ‘zonder’. Met een afsluitbaar huisje kun je jezelf beter beschermen tegen droogte. Hoewel ze vaak worden verguisd, zijn veel huisjes- en naaktslakken trouwens erg nuttig als opruimers van dood materiaal en als voedsel voor zoogdieren, kevers en vogels. Dus je bent ze toch niet liever kwijt dan rijk.

De meest bijzondere waarneming van dit jaar werd gedaan door 65 vooral jonge onderzoekers in de tuinen van het Rijksmuseum. In hartje Amsterdam bleek er met vereende krachten van biologen, museummedewerkers en schoolkinderen tussen de beelden en onder de planten toch zoveel te vinden, dat de tuin een cijfer 9 verdiende. Niet alleen is binnen in het museum de tentoonstelling Onderkruipsels te vinden, ook buiten de deur kruipt er het nodige in en op de bodem.

Vandaag is het Wereldbodemdag en woensdag begint de internationale Biodiversiteitstop van de VN en voor de 8e keer organiseerde het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) het citizen science-project de Bodemdierendagen. Dat gebeurt met hulp van onderzoekers van Wageningen University & Research en de Vrije Universiteit Amsterdam, plus een groeiend aantal partners. Op steeds meer plekken in Nederland brengen zij met het publiek het bodemleven in kaart. In totaal zijn er samen al meer dan 84.000 bodemdieren geteld. Met deze resultaten kunnen zij de conclusie trekken dat tuinen, parken en andere groene delen rijk zijn aan bodemdieren en een belangrijke rol spelen voor de stadsnatuur.

Deze en alle andere, honderden officiële waarnemingen zijn nu terug te vinden op de resultatenpagina van de Bodemdierendagen-website en lees daar ook meer over de volgende Bodemdierendagen.

Bron: Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW)