Regenboogforel heeft kompas in neus

Regenboogforellen hebben een kompas in hun neus, waarmee ze zich oriënteren. Dat hebben Duitse onderzoekers ontdekt. Ze publiceerden hun bevindingen in het Amerikaanse vaktijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).
 
Magnetisch
Regenboogforellen zijn nauw verwant aan de Pacifische zalm, die feilloos zijn weg terug kan vinden van de grote oceaan naar zijn geboorterivier. Het lukte de onderzoekers de verantwoordelijke cellen te isoleren en op te zuigen uit de neus van de regenboogforellen. Zij stelden vast dat die cellen magnetisch waren. Volgens het hoofd van het onderzoeksteam, Michael Winklhofer, is de ontdekking van de cellen, die het magnetische mineraal magnetiet bevatten, een belangrijke eerste stap voor het identificeren van de betreffende genen.
 
Voorvaderen
Als de genstructuur voor intern magnetisme bij dieren is blootgelegd, zou deze kunnen worden vergeleken met de menselijke genoom. Winklhofer: ,,Wij mensen hebben geen kompas of zijn ons daar in ieder geval niet van bewust. Maar het kan goed zijn, dat onze voorvaderen die nog wel hadden. Wellicht hebben wij ook cellen, die magnetiet maken.''
 
Vogels
Sinds de jaren '60 was al bekend dat onder meer trekvogels de magnetische velden van de aarde gebruiken om zich te oriënteren. Maar hoe dat interne kompas werkte, bleef lange tijd onbekend. In de loop der jaren ontdekten wetenschappers dat ook andere dieren, waaronder de postduif, de magnetische velden gebruikten. Bij de postduif werden ijzeroxidedeeltjes ontdekt in de bek van het dier.
 
Bronnen
Door mensen gemaakte magnetische bronnen schoppen de oriëntatie van de dieren wel in de war. Zo staan koeien, reeën en herten vaak in noordzuidelijke richting, naar de magnetische velden van de aarde. Onder hoogspanningskabels die van oost naar west liepen, stonden de dieren juist in oostwestelijke richting, stelden onderzoekers 3 jaar geleden vast. Ook vissen hebben last van menselijke bronnen. Zo lijken de onderzeese kabels van windmolenparken op zee hun kompas te storen, aldus Winklhofer.

Bron: ANP