Producenten en overheid pakken illegale export e-waste aan

Overheden, consumenten  en producentenvereniging NVMP moeten de handen ineen slaan om de illegale export van afgedankte elektrische en elektronische apparaten naar Ghana aan te pakken. De verwerking van dit ‘e-waste’ richt grote schade aan in het Afrikaanse land. Met alleen controles in de havens is de stroom containers met afgedankte koelkasten, vaatwassers, magnetrons, tv’s en mobieltjes richting Ghana niet in te dammen. De NVMP zet zich in om nog meer afgedankte apparaten op een duurzame manier in Nederland te verwerken, zodat er minder ruimte is voor de illegale export.

Dit zijn de belangrijkste conclusies van het eindrapport van een conferentie over samenwerking tussen Ghana en Nederland in de aanpak van illegale export van e-waste, die in november jongstleden is gehouden. Jaarlijks komt 112.000 ton e-waste uit de hele wereld op een illegale manier terecht in Ghana, zo blijkt uit onderzoek dat in opdracht van de VROM-Inspectie en de NVMP is gedaan. Een aanzienlijk deel van die afvalstroom loopt via de Nederlandse havens, afkomstig uit zowel Nederland als allerlei andere Europese landen. De verwerking gebeurt ter plaatse onder zeer slechte en ongezonde arbeidsomstandigheden. De gevaarlijke stoffen die daarbij vrijkomen, veroorzaken grote milieuschade. 20.000 tot 33.000 Ghanezen zijn voor hun levensonderhoud afhankelijk van de verwerking van e-waste.

‘Voor een probleem dat zo complex is als dit, is een nauwe samenwerking tussen overheid en producenten onontbeerlijk’, zegt voorzitter Cees van Leeuwen van de NVMP. Hij vindt dat er een ban moet komen op de export van e-waste. Afgedankte apparaten mogen dan alleen worden geëxporteerd voor hergebruik als eigendom en herkomst kunnen worden aangetoond en als bewezen is dat de apparaten nog werken.
De NVMP doet er alles aan om zoveel mogelijk apparaten in eigen land te verwerken. Zij heeft daartoe inzamelcontracten gesloten met alle Nederlandse gemeenten en met de detailhandel. Daarnaast voert de NVMP de Wecycle-campagne, om consumenten te bewegen kleine elektrische apparaten niet weg te gooien, maar in te leveren.
‘Afgedankte apparaten uit Nederland mogen gewoon niet meer naar Ghana’, zegt Van Leeuwen. ‘En Nederland mag ook geen doorvoerhaven zijn van e-waste dat op een inefficiënte manier met gevaar voor gezondheid en milieu wordt gerecycled.’

E-waste wordt in containers uitgevoerd. De controle op illegale export is niet eenvoudig, De VROM-Inspectie controleert samen met politie en douane, in samenwerking met landen waar de goederen vandaan komen, de containers die veelal Rotterdam als tussenstation aandoen. Dat zijn er nu zo’n 4.500 per dag, meer dan 11 miljoen per jaar, en deze aantallen groeien.  Alle containers  nalopen kan niet. Daarom pleit de Inspectie voor een hechte, wereldwijde samenwerking, goede wetgeving en bovendien een groter bewustzijn bij de consument en de fabrikant, die deze producten fabriceert. Alleen door de handen ineen te slaan, is deze vorm van georganiseerde criminaliteit en daarmee het dumpen van e-waste, een halt toe te roepen.

Bron: NVMP