Pissebedden

Voor de natuur zijn ze onmisbaar: de kleine, kriebelige bodembeestjes. Ze leven op alle plaatsen waar dode plantenresten te vinden zijn en als je in de tuin aan het werk bent, kom je ze geheid tegen. Tussen deze bodembeestjes zitten ook de pissebedden.

Pissebedden ( Oniscidea ) behoren tot de familie van de kreeftachtige en zijn een van de weinige leden van deze familie die op het land voorkomen. De dieren hebben een gesegmenteerd lichaam dat uit drie delen bestaat: de kop, het middenlijf (thorax) en het achterlijf (abdomen). Op de kop zitten twee samengestelde ogen, twee paar voelsprieten en stevige monddelen waarmee voedsel vermalen wordt. Direct aan de kop zit het middenlijf dat uit zeven segmenten bestaat. Aan elk segment zit één paar poten vast. Het achterlijf is een stuk korter dan het middenlijf en bestaat ook uit segmenten. In tegenstelling tot het middenlijf zitten hier geen poten aan. Helemaal achterop is wel een uitscheidingsorgaan en een structuur dat als kieuw functioneert.

Een echte voorkeur voor een leefgebied heeft de pissebed niet. Zolang er vochtige, rotte plantendelen in de buurt aanwezig zijn, vindt het dier het allang best. De pissebed leeft namelijk van afgestorven plantendelen, die ze met hun stevige monddelen vermalen. In de composthoop zijn de pissebedden dan ook alom aanwezig, om van ons biologisch afval mooie nieuwe grond te maken.

Net als veel andere geleedpotigen, vervellen pissebedden regelmatig, maar in plaats van één stap, heeft de pissebed er twee nodig. Als eerste maakt het achterste deel van het pantser ruimte voor het nieuwe, zachte ‘vel’. Na enkele dagen is dit ‘vel’ verhard en laat het voorste deel van het pantser los. Op die manier is altijd een deel van het lijf beschermd

Ondanks deze maatregelen heeft de pissebed toch veel natuurlijke vijanden. Er zijn verschillende insecten en spinnen die de pissebed als delicatesse gebruiken. Ook reptielen en amfibieën laten een knapperig hapje als de pissebed niet graag lopen.

De naam pissebed geeft veel reden tot speculatie. Waarschijnlijk is deze naam in vroegere tijden ontstaan. Toen geloofde men dat het bedplassen van kinderen verholpen kon worden door gedroogde pissebedden te vermalen en in bed te strooien.

Bronnen:
Wikipedia  
Matty P. Berg; Verspreidingsatlas Nederlandse landpissebedden, duizendpoten en miljoenpoten