Parel van het Kustvogelplan
• 18-07-2008
• leestijd 2 minuten
De grauwe klauwier wás ooit een algemene vogel langs de kust. Vorige eeuw zeker tienduizend exemplaren - tegenwoordig slechts een enkel broedgeval. Als Vogelbescherming's plannen voor de duinverbetering echt doorgaan dan zou die bijzondere vogel weer terug kunnen komen. Moeten komen.
De grauwe klauwier is een broedvogel van ruige, halfopen gebieden met opslag van struweel of jong geboomte. De aanwezigheid van flink wat grote insekten als kevers, bijen en hommels is erg belangrijk, zij vormen de hoofdmoot van het menu. Verder worden hagedissen, kleine zoogdieren en jonge vogels gegeten. De naam 'klauwier' slaat op de gewoonte van de vogels om een voorraadje prooidieren op te hangen aan de doornen van bramen of andere stekelige struiken. Grauwe klauwieren zijn trekvogels en overwinteren in zuidelijk Afrika. Grauwe klauwieren zijn erg zeldzaam geworden en worden alleen nog gevonden in kleinschalige, zeer gevarieerde landschappen, zoals hoogvenen en enkele kleinschalige, oude akker- en weidelandschappen.
Tot het midden van deze eeuw was de grauwe klauwier een typische en verspreide broedvogel van het kleinschalige cultuurland en van 'woeste gronden'. Bolwerken waren de duinstreek, de oostelijke zandgronden en Zuid-Limburg. In het polderland was hij schaarser, maar hij ontbrak bijna nergens.
Vanaf 1950 kwamen uit alle delen van het land berichten over een afname van de grauwe klauwier. De omvang van die afname werd pas goed duidelijk door het werk aan de Nederlandse broedvogelatlas, midden jaren zeventig, toen nog slechts een maximum van 250 paren aanwezig bleek te zijn. Na een verdere afname in de jaren tachtig lijkt de laatste jaren een stabilisatie op te treden; in 1992 werd de stand geschat op 170-190 paar, in 2000 werd gesproken over 160-200 paren. Verrassend is het talrijke voorkomen op het Bargerveen, een natuurgebied waar het oorspronkelijke hoogveen-landschap een nieuwe kans krijgt. In 1992 werden hier 105 broedparen geteld, meer dan 60% van de Nederlandse populatie!