Oeroude ‘heilige’ taxus ontdekt in Winterswijk

Op een geheime locatie in de buurt van Winterswijk ontdekte cultuurhistoricus en ecoloog Bert Maes vermoedelijk een inheemse populatie taxussen. De taxus, een naaldboom met rode besjes, speelde een belangrijke religieuze rol in voorchristelijk Europa. Waarschijnlijk is dan ook dat deze taxussen de nakomelingen zijn van de bomen die werden vereerd door onze voorouders.

De taxus is een populaire plantensoort in de tuin. Hij laat zich goed snoeien en wordt daarom veel gebruikt als heg. Deze taxussen zijn geïmporteerd of gekweekt; niet inheems dus. Vrijwel alle taxussen in de Nederlandse natuur vinden hun oorsprong in tuinen.

Maes kan niet met zekerheid uitsluiten dat de gevonden taxussen uit een tuin komen, maar alles wijst erop dat deze taxussen inheems zijn. Ze zien eruit als de wilde taxus, mannelijke en vrouwelijke bomen zijn aanwezig en omdat er andere wilde soorten als wilde appel en wilde winterlinde staan is het bos duidelijk erg oud.

De taxus was een erg belangrijke boom voor onze voorouders, vertelt bosantropoloog Karolien van Diest. Religieuze attributen uit die tijd zijn vrijwel altijd gemaakt van taxushout, daarnaast blijkt Yggdrasil -de mythologische wereldboom- na nieuw linguïstisch onderzoek geen es, maar een taxus te zijn.

Hoewel de taxus tegenwoordig zo goed als is verdwenen uit onze gedachten en cultuur, zijn er volgens van Diest nog steeds ‘knipoogjes’ naar die oude gebruiken te vinden. De kerstboom, die vaak wordt gezien als fijnspar, is namelijk volgens de oudste bronnen een taxus.

Reden te meer deze bijzondere populatie taxussen te beschermen. Maes: “Iets wat al zo oud is, ouder dan de hunebedden, is heel bijzonder. Daar moeten we ongelooflijk zuinig op zijn.”