Nieuwe visparasiet: het grondelnijntje
• 05-01-2015
• leestijd 2 minuten
In samenwerking met een Britse wetenschapper en met de hulp van sportduikers hebben Nederlandse biologen een voor de Nederlandse kust nieuw parasitair roeipootkreeftje, het grondelnijntje, ontdekt. De eerste waarnemingen van dit minuscuul kleine visparasietje dat leeft op de huid van zoutwatergrondels zijn uit de zomer van 2013. Maar pas onlangs bleek dat het het grondelnijntje betrof: een soort die pas in 1985 voor het eerst door de wetenschap is beschreven.
Zeenijntjes
Al langer worden verwante parasitaire roeipootkreeftjes op zeenaaktslakken “zeenijntjes” genoemd. Andere soorten copepoden zijn bekend van onder andere Waaierkokerwormen, sponzen en diverse zeeanemonen. Het grondelnijntje wordt slechts 0,6 tot 1 millimeter groot. De vrouwtjes worden ongeveer anderhalf keer zo groot als de mannetjes. Het zijn ook de vrouwtjes die voor sportduikers het meest opvallend zijn. Zij dragen aan het achterlichaam twee eizakjes die als parallelle witte staafjes goed te zien zijn.
Determineren
Dat het determineren van roeipootkreeftjes specialistenwerk is en uitsluitend met zekerheid kan geschieden met verzamelde dieren en een microscoop blijkt wel uit de karakteristieke kenmerken van het Grondelnijntje: de klauw van de kaakpoot, een van de monddelen van de copepode, is zwak gebogen en heeft aan de basis een haar die ruim twee keer zo lang is als de klauw zelf.
Geïnfecteerde grondels
In de zomer van 2014 werden er vooral veel Grondelnijntjes aangetroffen op hele magere Zwarte grondels in het Grevelingenmeer. Vaak waren dat mannetjesgrondels die mogelijk door hun broedzorg eerder in het seizoen veel van hun gewicht hadden verloren. Mogelijk hebben de geïnfecteerde grondels dus last van deze parasieten die zich waarschijnlijk voeden met het slijm op de huid of met weefselvocht van de grondels.