Veel minder afval in de groene container en de helft minder in de grijze container. Dat is de ervaring sinds 1 januari in de Groningse gemeenten Grootegast (ruim 12.000 inwoners) en Marum (ruim 10.000 inwoners). De inwoners betalen voor elke kilo afval die ze aanbieden via de groene en grijze bak. Goed scheiden van plastic, oud papier, metaal en glas loont, want het wordt gratis opgehaald. Het scheiden gebeurt massaal, blijkt uit de eerste cijfers die nu bekend zijn gemaakt.
“De gewone ophaler is vroeg klaar”, zegt Sander Mollema van het diftarbureau van de gemeente Grootegast. “Maar de milieuboer is tot sommige dagen wel tot zes uur bezig.” Diftar betekent gedifferentieerde tarieven. De milieuboer haalt het gescheiden afval op. “Nu het plastic niet meer in de grijze bak zit, is wordt er bijna dubbel zo veel van opgehaald”, zegt Mollema. De diftarman van de gemeente houdt zowel voor Grootegast als voor Marum de cijfers bij. In beide gemeenten blijkt de grijze container de helft leger te blijven.
Schriksysteem
Of de cijfers zo goed blijven durft Mollema niet te voorspellen. “Er is wellicht een lichte vorm van een schriksysteem, deze eerste maanden van het jaar.” Straks bij de grote schoonmaak wordt er meer afval aangeboden waarvoor betaald moet worden, verwacht hij. Maar het vooruitzicht is gunstig. In buurgemeente Leek dat adviezen gaf, bestaat diftar al vijf jaar. Nog steeds blijft de grijze bak daar de helft leger.
Diftar gaat in het voordeel van de bewoners werken, legt Mollema uit. De nieuwe heffing op het laten verwerken van afval valt goedkoper uit dan het oude tarief. Iedereen in Grootegast betaalt 130 euro per jaar, ongeacht de grootte van het huishouden. Een kilo rest- of gft-afval kost er 19 cent. In Marum is dat respectievelijk 165,50 euro per jaar en 14 cent.
Gewogen
De grijze of de groene afvalcontainer wordt op de vuilniswagen gewogen vlak voor en meteen na het legen en later volgt een afrekening. Het is nodig ook voor gft-afval te laten betalen, omdat er anders restafval tussen wordt gestopt. Dan wordt de gft waardeloos. Veel bewoners maken van hun groente-, fruit- en tuinafval nu zelf compost voor hun tuin. “Het heeft een enorme omvang”, zegt Mollema “Er zijn al 600 compostvaten gekocht bij de gemeente.”