Natuurgebieden vol gif: Nederland lapt EU-regels aan haar laars

In 2009 verplichte Europa de aangesloten landen om het gebruik van bestrijdingsmiddelen in grondwaterbeschermingsgebieden (voor drinkwaterwinning) en de beschermde Natura 2000-gebieden te stoppen of te minimaliseren.

Nederland stemde in met deze richtlijn maar hield zich er vervolgens niet aan. Nu, 15 jaar later blijkt uit een onderzoek van Natuur& Milieu dat de Nederlandse overheid het pesticidengebruik nauwelijks heeft beperkt. Zij heeft de verantwoordelijkheid voor deze richtlijn grotendeels neergelegd bij de provincies die het gebruik van de vaak zeer giftige, bestrijdingsmiddelen blijven toestaan. Pesticidenjurist van Natuur&Milieu Anne de Vries vertelt in Vroege Vogels over haar onderzoek.

Doordat de Nederlandse overheid nauwelijks optreedt tegen het gebruik van giftige bestrijdingsmiddelen in drinkwater- en natuurgebieden, bevat een derde van de drinkwatergebieden meer bestrijdingsmiddelen dan de norm. De bestrijdingsmiddel zijn afkomstig uit de naast of in de kwetsbare gebieden gelegen telers zoals aardappeltelers, bloembollentelers en fruittelers. Omdat Nederland hiermee het Europees recht schendt, heeft Natuur & Milieu een klacht ingediend bij Europa over het Nederlandse beleid. In maar liefst 53% van de gevallen bevat het Nederlandse oppervlaktewater te veel bestrijdingsmiddelen. Daarmee behoren de Nederlandse oppervlaktewateren tot de meest vervuilde wateren van Europa.

In de ruim 160 Natura 2000-gebieden die ons land telt, geldt ook de plicht om bestrijdingsmiddelen te verbieden of minimaliseren. Maar ook hier wordt de Europese richtlijn op geen enkele manier gerealiseerd. Natuur & Milieu bestudeerde 42 provinciale natuurbeheerplannen van natuurgebieden waarin zich landbouw bevindt. Hiervan waren maar 6 natuurbeheerplannen waarin pesticiden substantieel aan banden worden gelegd.

Natuur & Milieu pleit er in haar onderzoek voor om alleen nog biologische boeren in deze uiterst kwetsbare gebieden toe te staat. Anne de Vries, jurist bij Natuur& Milieu: “Biologische boeren gebruiken geen chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen. De Rijksoverheid moet de regie nemen en bestaande boeren in de gebieden te helpen om te schakelen naar biologisch."