Nederland grote importeur van Indonesische koraalsoorten

In tien jaar tijd zijn er officieel uit Indonesië 550.000 levende dieren naar Nederland geëxporteerd. Het merendeel, 98%, is koralen die populair zijn voor aquaria, gevolgd door vissen en reptielen. Maar monitoringsorganisatie TRAFFIC constateert grote verschillen tussen de aantallen die beide landen opgeven en dat is zorgwekkend. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) en TRAFFIC maken vandaag de resultaten van het Going Dutch onderzoek bekend in het Radio1-programma Vroege Vogels .

TRAFFIC heeft in opdracht van WNF de handel in de periode 2003-2013 geanalyseerd met als doel om zowel een beter beeld te krijgen van de rol van Nederland als importland als van Indonesië als een van de grootste exporteurs van wildlife. Uit het rapport blijkt dat Nederland een van de grootste importeurs van Indonesische koraalsoorten is.

Volgens de database van de Verenigde Naties (UNEP-WCMC Cites Trade Database) heeft Nederland in de periode van 2003-2013 550.000 levende dieren die op de CITES-lijst staan geïmporteerd uit Indonesië. Uit het onderzoek blijkt dat Indonesië 456.658 dieren heeft opgegeven en Nederland er 343.992 heeft geregistreerd. Van de in totaal 1146 onderzochte transacties komen slechts in 41 vermeldingen de opgegeven import/export aantallen overeen. In een transactie uit 2013 van een kleinpoliepig steenkoraal (Polyp Stony Coral Acropora spp.) was zelfs een gat tussen de Indonesische en Nederlandse gegevens van 12.509 diertjes (specimen).

De verschillende aantallen zijn een bewijs dat de eisen die het CITES-verdrag stelt aan handel in dier- en plantsoorten slecht worden nageleefd. Op die manier is het lastig te bepalen hoe veel dieren uit het wild werkelijk worden verhandeld. TRAFFIC constateert dit probleem overigens wereldwijd, en niet alleen in dit rapport. WNF-wildlife crime deskundige Christiaan van der Hoeven: ”Doel van CITES is juist om te voorkomen dat handel in kwetsbare soorten het voortbestaan in het wild bedreigt. We hopen dan ook dat dit rapport de Nederlandse overheid ertoe aanzet om de invoer van levende dieren beter te controleren.”

De onderzoekers vinden het zorgwekkend dat er in de koraalsoort, Hydnophora microconos, is gehandeld terwijl een Europese handelsbeperking geldt. Een andere rode vlag betreft de plotseling toegenomen handel in sommige gekweekte soorten zeepaardjes, nadat de handel in wilde exemplaren werd verboden.

De handel in reptielen is een geval apart. Afgaande op de officiële data is het aantal geïmporteerde reptielen (0,69% op het totaal) verwaarloosbaar klein. Maar uit aanvullend onderzoek op de Reptielenbeurs in Houten (2015) werden alleen al 301 reptielen die niet op de CITES-lijst staan te koop aangeboden door standhouders uit acht Europese landen. Dit zou erop kunnen duiden dat reptielen, die officieel door Nederland zijn geïmporteerd, in feite zijn bestemd voor andere Europese landen. Van der Hoeven vindt dat Nederland z’n vizier dan ook meer moet richten op controle van dit soort internationale beurzen: “We moeten voorkomen dat ons land als toegangspoort kan worden gebruikt voor illegale handel. De bal ligt bij Nederland en de andere EU-lidstaten om het Europese actieplan tegen wildlife crime, die eerder dit jaar is aangenomen, goed uit te voeren.”

Het rapport spoort Indonesië aan om transparanter te rapporteren over quota dieren die uit het wild worden gehaald en met een CITES-vergunning daadwerkelijk worden geëxporteerd. Daarnaast moet de Indonesische overheid het toezicht op kweekcentra opschroeven om te voorkomen dat wild gevangen exemplaren worden ‘witgewassen’ als gekweekte dieren.

De Nederlandse CITES Management Autoriteit (die over importvergunningen in NL gaat) is blij met het rapport, want het helpt ze inzicht te krijgen. De discrepantie in aantallen is volgens deze instantie te verklaren door het grote aantal afwijzingen van importaanvragen uit Indonesië, omdat deze niet voldoen aan de eisen, wetenschappelijk of procedureel. Dit wijst er volgens de Cites Management Autoriteit op dat Indonesië te makkelijk exportvergunningen afgeeft en onvoldoende onderzoekt of export wel voldoet aan de CITES eisen.

Thinh van Ngoc is directeur van WNF Vietnam en noemt de resultaten van de conferentie teleurstellend. "De bijeenkomst was een kans om de aandacht te focussen op illegale handel in wilde dieren, maar door het gebrek aan toezeggingen van de overheid, goede en ambitievolle actieplannen en een planning die de overheden ook houden aan deze toezeggingen, vallen de resultaten zeer tegen. We moeten nu handelen om dieren niet uit te laten sterven. We willen niet weer dieren zien verdwijnen zoals de Javaanse neushoorn," aldus Thinh van Ngoc. Volgens Colman O'Criodain, beleidsmaker bij WNF, is het een stap in de goede richting maar de hoeveelheid landen die echt afspraken hebben gemaakt en de vooruitstrevendheid van deze afspraken zijn ronduit teleurstellend. 

Bron: WNF