Mysterie rond nieuwe galmug

Begin juli werd in Bemelen (Zuid-Limburg) en in Baarn op blaadjes van Robinia pseudoacacia een gal gevonden die in ons land niet eerder was opgemerkt.  De bladrand van de deelblaadjes van het geveerde blad  is op bepaalde plaatsen naar beneden omgeslagen, ter plaatse bleekgroen verkleurd en enigszins verdikt. Aan de bovenkant vallen de gallen vooral op doordat het blad op aangetaste delen een onregelmatige rand heeft. Op jonge blaadjes kunnen gallen die aan beide randen van het blad zitten elkaar in het midden raken waardoor het blad sterk van vorm verandert. Onder de omgeslagen bladrand zit een witte tot zacht rose larve van een Galmug, later de iets sterker gekleurde pop van het insect.

Deze soort bleek Obolodiplosis robiniae te heten en komt algemeen voor in het vaderland van de Robinia, Noord Amerika. In 2003 doken ze ineens op in Japan en Z. Korea en in 2004 en 2006 in Italie. Vóór juli 2007 had nog niemand in Nederland er van gehoord. Het opmerkelijke is dat direct na de ontdekking van de gallen op een groot aantal plaatsen in Nederland waarnemingen werden gedaan en dat op de nieuwe vindplaatsen de soort ineens heel algemeen bleek te zijn. Bleven de waarnemingen aanvankelijk beperkt tot midden- en zuid Nederland, in de loop van de zomer kwamen daar ook vindplaatsen in de noordelijke provincies bij.

Hoewel er in ons land maar door weinig mensen naar gallen wordt gekeken is het haast ondenkbaar dat de specialisten zo’n opvallende gal in vorige jaren niet zouden hebben opgemerkt. Er zijn verschillende theorieën over hoe een dergelijke explosieve ontwikkeling van een nieuwkomer als deze  tot stand kan komen. Het is mogelijk dat er recent een grootschalige invoer van aangetaste boompjes uit zuidelijker landen heeft plaatsgevonden. Hiervan is echter nog niets gebleken. Een andere theorie is massale aanvoer van galmugjes door de lucht, rechtstreeks uit de VS; dat zoiets mogelijk is moet voor galmuggen nog bewezen worden maar is van bijvoorbeeld bladluizen wel bekend.

Als er snel een groot aantal waarnemingen kan worden ingetekend in een verspreidingskaart, kan daaruit misschien worden afgeleid hoe deze snelle invasie van ons land tot stand is gekomen.