Modern onderzoek met uitgestorven vogel

DNA uit een 239 jaar oude opgezette vogel heeft een hypermodern inzicht opgeleverd: twee verschillende soorten strandlopers blijken veel nauwer verwant dan altijd gedacht.

Bij de foto's: Steven van der Mije met de uitgestorven Tahiti strandloper. In de lade ligt achterin, in zijn eentje zijn verwant: ziet er nogal anders uit, maar op basis van DNA is bewezen dat de twee soorten heel dicht bij elkaar staan in de evolutionaire stamboom.

Het Persbericht van Naturalis Biodiversity Center:
DNA uit de teen van een uitgestorven vogeltje bewijst dat twee verschillende soorten steltlopers tot één geslacht blijken te behoren en dus nauwer verwant zijn dan aanvankelijk gedacht. De soorten Aechmorhynchus parvirostris en Prosobonia leucoptera vallen nu beide onder het genus Prosobonia, schrijft een internationaal team van onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Ibis. “Het zijn daarmee geen neven, maar broers van elkaar”, aldus onderzoekster Alice Cibois van het Natural History Museum in Geneve.

Uitgestorven
Om deze conclusie te staven is DNA gebruikt van het enige nog bestaande exemplaar van de uitgestorven Tahiti strandloper, Prosobonia leucoptera . Deze steltloper is in 1773 op Tahiti verzameld tijdens de tweede reis van kapitein James Cook en bevindt zich in de collectie van Naturalis.

Rembrandt
René Dekker, adjunct-directeur Collectie van Naturalis, noemt het object “één van onze Rembrandts”. Om het exemplaar zo min mogelijk te beschadigen, is het DNA onder een teen weggehaald. Dekker: “Het is bijzonder dat een 239 jaar oud opgezet dier een bijdrage kan leveren aan modern taxonomisch onderzoek. Dat is ook het doel van onze natuurhistorische collectie. Het is geen dood archief, maar een levende verzameling die dagelijks nieuwe inzichten oplevert over de biodiversiteit op aarde.”

Kapitein James Cook
Het is uit de literatuur bekend dat er drie huiden van de Tahiti strandloper zijn verzameld tijdens de reizen van kapitein James Cook: eentje in 1773 op Tahiti, en twee in 1777 op het nabij gelegen Moorea. Twee huiden die werden bewaard in Engeland zijn verloren gegaan. Het enige overgebleven exemplaar (waarschijnlijk van Tahiti) wordt bewaard in de collectie van Naturalis. Sinds Cook het eiland aandeed, is de vogel nooit meer gezien. Waarschijnlijk hebben de ratten die met de boten meekwamen iets met het verdwijnen van de soort te maken.