Misstanden in Nederlandse vogelhandel

(Persbericht Vroege Vogels en Vogelbescherming Nederland)

Sterke stijging verhandelde soorten
Bureau Stroming BV dat in opdracht van Vogelbescherming het onderzoek verrichtte, trof op alle openbare vogelmarkten en –beurzen die zij bezocht, vogels aan die waarschijnlijk in het wild zijn gevangen. Ook via internet worden op grote schaal inheemse zangvogels, roofvogels en uilen te koop aangeboden, waarvan de herkomst vaak dubieus is.
Tijdens de onderzoeksperiode bevonden zich opvallend veel barmsijzen en pestvogels onder de koopwaar. Soorten die meestal in kleinere aantallen in ons land voorkomen, maar in de winter van 2005-2006 in uitzonderlijk grote aantallen bij ons verbleven. Ook werden in mei tuinfluiters en gele kwikstaarten op een markt aangetroffen. Deze vondst valt samen met de periode dat deze vogels door ons land trekken, op weg naar hun broedgebied. Reden om aan te nemen dat deze vogels in het wild gevangen zijn.
Uit cijfers van de Algemene Inspectie Dienst (AID) over inbeslagneming blijkt dat ook soorten die al decennia lang mogen worden gehouden nog steeds illegaal worden gevangen en verhandeld.

Ringsysteem en opsporing inadequaat
Het houden van en handelen in inheemse vogels is uitsluitend toegestaan als de dieren in gevangenschap gekweekt zijn. Als bewijs dient zo’n vogel te zijn voorzien van een gesloten pootring, in de veronderstelling dat die alleen bij jonge vogels om de nog kleine pootjes en tenen geschoven kan worden. Aan de vereiste pootringen en de registratie daarvan zijn wettelijke eisen gesteld. Ringen mogen alleen verkocht worden door de officiële vogelhoudersbonden. Uit het onderzoek blijkt dat het systeem van pootringen zeer fraudegevoelig is. AID-gegevens duiden erop dat er meer pootringen worden aangevraagd dan er gefokte vogels zijn. Verder blijkt uit een inbeslagname van vorig jaar dat er bij 61 van de 76 inbeslaggenomen vogels was geknoeid met de pootringen. Jaarlijks worden in Nederland tussen de 1000 en 2000 inheemse vogels in beslag genomen. Hetgeen zonder twijfel het topje van een ijsberg is, als we kijken naar de aantallen die daadwerkelijk worden verhandeld.
Afgifte van de ringen is nauwelijks te controleren, omdat er geen centrale, digitale gegevensbank bestaat. Dit maakt het voor opsporingsdiensten vrijwel onmogelijk om adequaat op te kunnen treden.
Daarnaast wordt er door opsporingsinstanties als AID en politie onvoldoende samengewerkt en bestaat er geen landelijke aanpak, geen duidelijk opsporings- en handhavingsprogramma en geen centraal coördinatiepunt.

Bedreigde vogels
Uit het rapport ‘Gekweekt met de vangkooi’ blijkt dat de helft van alle aangetroffen vogelsoorten op de Rode Lijst van bedreigde vogels staat. Zo trof een reporter van Vroege Vogels, die onlangs met verborgen microfoon de markt in Barneveld bezocht, er o.a. gele kwikstaarten aan. De gele kwikstaart staat op die Rode Lijst.

Hoge prijzen
In de vogelhandel gaat veel geld om. Prijzen variëren van een paar tientjes tot duizenden euro’s per vogel. De marktwaarde van een in Eindhoven inbeslaggenomen partij vogels wordt geschat op € 15.000,-.

Vogelbescherming vraagt om maatregelen
Vogelbescherming Nederland zal de nieuwe minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Gerda Verburg, vragen om op korte termijn maatregelen te nemen om te komen tot een waterdicht ringsysteem. Zo dienen ringen centraal te worden uitgegeven door een onafhankelijke instantie.
Tevens dient de overheid het toezicht op de handel te vergroten en te investeren in grootschalige opsporingsonderzoeken, waarbij justitie, politie en AID intensief samenwerken.