Menselijke resten belasten de natuur

Menselijke resten in de vorm van lijken of as belasten de natuur aanzienlijk. Natuurbegraven kan daarom in Nederland wel, maar onder strikte voorwaarden en op beperkte schaal. Het begraven van urnen met as heeft de voorkeur boven asverstrooiing of het ter aarde bestellen van een kist.

Dat blijkt uit een onderzoek dat wetenschappelijk bureau Alterra samen met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft uitgevoerd voor het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Het ministerie vroeg om dat onderzoek, omdat het aantal mensen dat in de natuur begraven wil worden naar verwachting de komende jaren snel toeneemt. Staatsbosbeheer wil eventueel op twee plaatsen in het land een proefproject starten.

Mensen willen in de natuur begraven worden om ,,iets terug te geven aan de natuur.'' Het fenomeen is overgewaaid uit Groot-Brittannië, waar veel meer braakliggend land is. Een laatste rustplaats in een stil, natuurlijk bos heeft de voorkeur van de meesten, aldus Alterra. Maar juist die omgeving kan de belasting van menselijke resten maar moeilijk verdragen. Begraven op de heide is al helemaal ongewenst.

De onderzoekers vonden uiteenlopende bezwaren. Zo bevat crematieas veel fosfaat en kalk, wat bij verstrooiing rechtstreeks op en in de bodem terechtkomt en daar lang aanwezig blijft. De stoffen doden ondergroei zoals kruiden, paddenstoelen en mos, waardoor later ook insecten verdwijnen.

Lijkbezorging in een kist kent dat bezwaar niet, maar zorgt door het graven zelf weer voor verstoring. De grafkuil moet extra diep zijn, zodat vossen en wilde zwijnen niet naar het lichaam gaan graven. En, aldus de onderzoekers, een graf blijft bezoek trekken, dat veelal via ongebaande paden naar de laatste rustplaats gaat.

Het minste bezwaar is er tegen begraven van een biologisch afbreekbare urn met as. Op een hectare natuurgebied zou plaats zijn voor 150 tot 175 urnen. In een even groot gebied is ruimte voor ongeveer tachtig lijkkisten, als het tenminste een productiebos betreft. In natuurlijk bos zouden hooguit enkele tientallen kisten in de grond kunnen. De onderzoekers waarschuwen voor asverstrooien in de vrije natuur.

Bron: ANP