Meldingen van aantal eikenprocessierupsen neemt mogelijk toe

Het aantal eikenprocessierupsen in Nederland neemt mogelijk weer toe, ziet bioloog Arnold van Vliet van de universiteit in Wageningen (WUR). Op sommige plekken in het land zijn afgelopen maanden meer nesten geteld dan vorige jaren. De overlast van de rups lijkt dit jaar niet groter dan afgelopen jaren.

Mei, juni en juli zijn de maanden waarin de rupsen in nesten op eikenbomen leven. Af en toe verlaten ze het nest in optocht (processie) om te gaan eten. Als ze zich bedreigd voelen, laten ze hun brandharen los. Die haartjes, zo'n 700.000 per rups, kunnen bij mensen tot ernstige jeuk leiden.

Het aantal nesten lijkt op sommige plekken, vooral in het noorden, toe te nemen. Van Vliet noemt het Overijsselse Hardenberg als voorbeeld. Daar werden afgelopen tijd 680 eiken bekeken. In 512 daarvan werden nesten gezien. Conclusies over een mogelijke toename van het aantal rupsen kunnen pas worden getrokken als het tellen van de vlinders klaar is. Vanaf deze week ongeveer verpoppen de rupsen zich tot vlinders en vliegen uit. Dit najaar zijn de vlindertellingen compleet.

In 2019 was in Nederland sprake van een piek in de overlast van eikenprocessierupsen, legt Van Vliet uit. Toen is ook het Kennisplatform Processierups opgericht, waarvan hij onderdeel uitmaakt. Sindsdien is de rups succesvol bestreden, waardoor de overlast is afgenomen. Maar de rups helemaal wegkrijgen kan niet, zegt Van Vliet. Nederland biedt volgens hem "een fantastisch leefklimaat" voor het insect. Er zijn veel eiken, terwijl door toedoen van de mens de natuurlijke vijanden van de rups, zoals andere insecten en vogels, "sterk achteruit zijn gegaan". Bovendien kent de bestrijding grenzen, omdat ook andere rupsen en insecten erdoor worden aangetast.

Dit jaar is er volgens Van Vliet nog "geen indicatie" dat de overlast hoger is dan vorige jaren. Dit wordt niet systematisch bijgehouden, maar mensen kunnen wel helpen het aantal nesten in kaart te brengen.

Vlinders leggen eitjes in eikenbomen. Die komen in het voorjaar uit. Een deel van de rupsen verpopt niet hetzelfde jaar, maar kruipt onder de grond. In het piekjaar 2019 werden bijvoorbeeld minder vlinders geteld dan werd verwacht. De rupsen kunnen jaren onder de grond blijven en vervolgens alsnog de boom in kruipen en een nest vormen. De ondergrondse rupsen bestrijden is lastig, vooral omdat moeilijk te achterhalen is waar ze allemaal zitten.

Bron: ANP