Meer investeren in duurzaamheid verdient zichzelf terug

Het kabinet Balkenende laat in de Rijksbegroting een paar eerste stappen zien in de richting van duurzaamheid, maar van integraal duurzaamheidsbeleid is nog geen sprake. Dat zegt het Wereld Natuur Fonds in reactie op de begrotingsvoorstellen. Eerder deze maand sprak de regering tijdens het duurzaamheidsdebat in de Tweede Kamer nog hoopvolle woorden over de waarde van een gezonde natuur als basis voor een gezonde economie. Maar in de begroting ziet het Wereld Natuur Fonds daar nog te weinig van terug. Investeringen in een gezonde natuur wereldwijd verdienen zich dubbel en dwars terug, aldus het Wereld Natuur Fonds.

In de Miljoenennota is de aandacht voor ecologische diensten nog nauwelijks terug te vinden. Ecologische diensten zijn onder meer: schoon water en schone lucht, een gezond klimaat, duurzame toegang tot hout en vis. Maar toch zijn er, volgens het Wereld Natuur Fonds, ook lichtpuntjes:

* de erkenning in de Troonrede van het belang van behoud van ecosystemen de investeringen in duurzame energie en de stimulering van zuinige auto’s

* concrete investeringen in behoud van tropisch regenwoud

* de plannen van VROM voor een Internationale Conferentie rond klimaat

* het stimuleren van duurzame producten, zoals FSC-hout, door de overheid zelf als grootschalige consument en inkoper

* en de hernieuwde aandacht voor ecologische veiligheid: het voorkomen van overstromingen.

Het Wereld Natuur Fonds is blij met de investeringen in duurzame energie, maar het is niet genoeg, mede gezien de spreiding in tijd. Bovendien zijn ze vrijwel uitsluitend gericht op windenergie en in beperktere mate op biomassa. De regering laat de kans liggen om zonne-energie verder te stimuleren. Gezien de toenemende klimaatproblemen zou meer aandacht voor duurzame energie voor de hand hebben gelegen.

De investeringen in bosbehoud op Borneo als gevolg van het amendement Huizinga-Heringa (Christen Unie) van vorig jaar zijn een belangrijke stap om het Regeringsstandpunt Tropisch Regenwoud vorm te geven, maar vragen om meer structurele inbedding. De essentie van het behoud van ecosystemen wordt terecht genoemd in de Troonrede en diverse ministeries erkennen het belang van behoud van biodiversiteit. Helaas is dit nog nauwelijks terug te vinden in de begroting. Ook ziet het Wereld Natuur Fonds in de financiële plannen weinig terug van de concrete actiepunten uit het Beleidsplan Biodiversiteit Internationaal. Dit interdepartementale plan gaat in 2006 zijn laatste jaar in.

Uit de recente ramp in New Orleans trekt de het ministerie van V&W de terechte conclusie dat de groeiende kans op wateroverlast als gevolg van klimaatverandering ook consequenties heeft voor verzekeraars. Echter, haaks daarop staat de onlogische suggestie om in uiterwaarden – buitendijks - weer langzaam bebouwing toe te staan. Het inperken van ruimte voor rivieren verhoogt op de lange termijn juist de kans op extreme wateroverlast en overstromingen.

Het beleidsdoel om de visserijsector om te vormen tot een duurzame economische sector juicht het Wereld Natuur Fonds toe. Dit kan alleen als flink wordt geïnvesteerd in volledig herstel van de visbestanden en het ecosysteem in zee. De in de begroting aangekondigde maatregelen zijn hiervoor een eerste stap maar niet toerijkend. Nodig is het instellen van beschermde zeegebieden in combinatie met het terugdringen van de visserijdruk. De 38 miljoen euro die het kabinet beschikbaar stelt voor sanering van de vloot moet worden verdubbeld en de quota moeten niet meer worden doorverhandeld naar overblijvende vissers. De in Brussel vastgestelde visquota zitten al jaren circa 30 procent boven de adviezen van visserijbiologen. Als het kabinet een duurzame toekomst voor de vissers serieus neemt, moet het de visserijdruk met 30 procent terugdringen.

Om de duurzaamheid van visserijen wereldwijd vast te stellen heeft het Wereld Natuur Fonds in samenwerking met bedrijfsleven een onafhankelijk certificeringsysteem ontwikkeld, het Marine Stewardship Council (MSC). Dit is ook goed toepasbaar op de Nederlandse visserij. De overheid zou ook op dit vlak een actievere rol kunnen spelen.

Duurzame economische ontwikkeling en natuurbehoud op de Nederlandse Antillen zijn een ondergeschoven kindje. Volgens het Wereld Natuur Fonds moet duurzame economische ontwikkeling en met name duurzaam toerisme in combinatie met natuurbehoud worden opgewaardeerd als apart operationeel doel binnen de begroting van Koninkrijkszaken. Er zijn duidelijke voorbeelden op de Antillen die laten zien dat investeren in goed natuurbeheer in belangrijke mate bijdraagt aan kwalitatief goed toerisme en ook duurzame banen op de eilanden schept.

Bron: Wereld Natuur Fonds