Martin Wings: Burlen
• 21-03-2008
• leestijd 2 minuten
Zijn we nu helemaal gek geworden?.Van ongeveer half september tot half oktober is de bronsttijd voor de edelherten. De seksen leven gedurende de rest van het jaar gescheiden, dus roedels mannetjes leven dan samen, afzonderlijk van de hindenroedels.
In de bronsttijd gaan de mannetjes op zoek naar de heerschappij over een hindenroedel. Hierbij gaat het niet zachtzinnig toe, omdat er kapers op de kust zijn. Bij de onvermijdelijke gevechten die tussen twee mannetjes uitbreken speelt het burlen een belangrijke rol.
Burlen is een soort bronstig loeien, een langgerekt brullen, een oergeluid. Het mannetjes hert wil als het ware duidelijk maken, dit is mijn roedel, en waag het niet mijn roedel te benaderen. Omdat andere mannetjes dit toch niet kunnen laten, breken er onderlinge gevechten uit waarbij de geweien met het geluid van krakend hout kei hard tegen elkaar botsen.
Een van de mannetjes zal moeten wijken en vervolgens is de rust hersteld totdat weer een ander mannetje het probeert. Nu hebben natuurgidsen en boswachters ontdekt dat honderden mensen dit schouwspel aantrekkelijk vinden en dus hebben ze er een toeristische attractie van gemaakt. Een georganiseerd spektakel, kermis, jaarmarkt, natuurlijk tegen betaling en met borrel na afloop. Om het simpel te houden isoleren ze een hindenroedel en laten daar twee mannetjes herten op los.
Aan de kant staan tientallen idioten met camera’s en telelenzen achter een lint dat aangeeft dat ze niet dichterbij mogen komen. Het zou te moeilijk zijn om met zestig debielen te wachten op, en te zoeken naar, een zich natuurlijk voordoend gevecht tussen twee mannetjes.
Gelukkig zag ik dat een van de mannetjes herten geen zin had in de voorstelling en hij droop af, zonder gevecht, zonder burlen. De kuddedieren met camera’s dropen ook af, ze zullen naar goed Nederlands gebruik wel hun centen hebben teruggevraagd en gekregen. De natuur laat zich niet regisseren, gelukkig maar.