Maarten ’t Hart: Riet_06_11_2009

Wat is er Hollandscher dan riet? Zeker er is een gedicht van Guido Gezelle 'Oh 't ruisen van het ranke riet.... '.
Dus in België hebben ze ook riet, maar daar schreef niemand het prachtboek
'Door het Rietland'.
Nee, riet is een oerhollands product en we zijn ook op het idee gekomen daarmee de daken te bedekken.
Een oudoom van mijn vrouw had een gerenoveerde boerderij met een rieten dak. Hij kreeg bezoek. Hij wou laten zien dat zijn drastisch geimpregneerde riet niet brandgevaarlijk was. Hij hield een brandende lucifer bij het dak. Zijn boerderij ging in vlammen op. De verzekering keerde niets uit, want hij had het riet - in 't  bijzijn van getuigen - zelf aangestoken. Hou dus nooit een brandende lucifer bij geimpregneerde rieten daken, maar lees wel het prachtige boekje van Rinus Spruit, diens vader, ooms, grootvader, grootvaders zelfs, waren allemaal rietdekkers.
Een loodzwaar beroep blijkt uit het kleine meesterwerkje van Spruit: zeer lange dagen,  lastige opdrachtgevers, akelige beroepskwalen. En toch deden die rietdekkers niets liever dan daken bedekken of repareren.
Je komt uit het boekje veel te weten over de fijne finesses van het rietdekken, maar
het is geen technisch werkje over het vak. Eerder een even onderhoudend als
ontroerend kleinood over de vader en grootvader van Spruit.
En ook over de ziekelijke grootmoeder. Altijd lag zij met kwalen en hoofdpijn en andere ziektes op bed. Als grootvader op een middag in november, dan achterin
de 70, aan de gevolgen van een beroerte overlijdt, loopt de vader van Spruit
naar de bestee, waarin zijn moeder weer ligt, omdat zij zo ziek is en zegt:
'Moeder, vader is gestorven.'
'Dan zal ik er toch eens uit komen', zegt moeder.
Ook de dood van zijn eigen vader beschrijft Spruit. Aan het einde van zijn leven zit de vader van Spruit met een tijdsprobleem. Steeds zegt hij: 'Ik krijg de tijd niet weg.'
Ik spreek weleens ouden van dagen die in een nabij gelegen reusachtige verpleeginrichting wonen en soms mijn pad afsjokken. Dan zeggen ze:
'Ik ben nou 80 en als ik terugkijk, denk ik, wat is het allemaal toch razendsnel
voorbij gegaan, maar oh zo'n dag hier, wat duurt die toch lang. De uren kruipen,
eer dat je dan eindelijk eens kunt gaan eten."
Ook deze mensen krijgen de tijd niet weg. Dankzij Spruit weet ik nu wat eraan schort.
Zelf dank ik mijn pauw aan een rieten dak. Bij haar vorige baas vloog de pauw steeds het rieten dak op en wroette dan tussen het riet met haar snavel op zoek naar
insecten, larven, rupsen, spinnen, daarbij het riet loswrikkend en laat dat nu nog maar eens maken. Die dekkers zoals Spruit ze beschrijft zijn zeldzaam geworden.
En omdat ze zeldzaam zijn, laten ze zich, volkomen terecht overigens, goed betalen.
Ook goed riet wordt steeds zeldzamer omdat Nederland verdroogt. De grondwaterstand daalt voortdurend en daardoor verdwijnt het biotoop van het
riet.

___