Maarten Keulemans: beloofde land

Met de westelijke laaglandgorilla gaat het slecht en de neushoorn is bijna uitgestorven, maar gelukkig is er altijd nog… de laboratoriummuis.

Die gedachte kwam bij me op toen ik een paar weken geleden het nieuws versloeg dat men in Amerika een muis heeft ontwikkeld die eeuwig jong blijft. Vooral de foto’s deden mij, als niet meer zo heel piepjonge aardbewoner, likkebaarden. Je zag twee stokoude muisjes, van een jaar of honderd, in mensenleeftijden gerekend. Maar terwijl de ene muis verschrompeld was en bejaard, zag de ander er nog kwiek en jeugdig uit. Kijk, zo wil ik ook oud worden, dacht ik nog.

Maar helaas. Het ging hier om een transgene muis. Dat is laboratoriumtaal voor: ze hadden het dier genetisch verbouwd. Eigenlijk hadden ze een nieuwe muizensoort gemaakt, Mus eternalis , de eeuwig jonge muis. Bijzonder nuttig natuurlijk als je een wetenschapper bent die meer te weten wilt komen over de genetica van het ouder worden, maar als gewone sterveling heb je er weinig aan – we hebben nou eenmaal de genen die we hebben.

Toch is deze piepende mazzelkont bepaald de enige niet. Geen week gaat er voorbij, of de wetenschap verblijdt de wereld met weer een nieuwe soort, genetisch opgeleukte laboratoriummuis. Bijzonder jaloers ben ik op de muis die geen haaruitval heeft maar juist weelderige lokken, de muis die immuun is gemaakt voor kanker en niet te vergeten de all-you-can-eat -muis, die genetisch zo is vertimmerd dat hij kan schransen wat hij wil zonder dik te worden.

Ik hoor het u denken: wat eng, al dat genetische gemanipuleer aan de natuur, maar ik moet u bekennen dat ik het ergens een geruststellende gedachte vind dat dit soort wonderlijke wezentjes bestaan. Als een soort stip aan de horizon; het beloofde land waar we elke dag gebakjes eten zonder dik te worden en waar ouderdom niet meer bestaat.

Bovendien maken we zo weer iets goed van de biodiversiteitscrisis die momenteel gaande is. Want de mammoet en de dodo mogen we dan hebben uitgeroeid, aan de andere kant maken we er wél weer soorten bij, als een soort Schepper op steroïden. Waarin bevindt het leven zich eigenlijk: in ondergang en verval, of juist middenin een explosie van vernieuwing?

Het is alleen wel een beetje jammer dat het allemaal muizen zijn. Wie over een paar miljoen jaar onze planeet bezoekt, zal raar staan te kijken. Een wereld, rijk bevolkt door eeuwig jonge muizen, super gespierde muizen, muizen die verslaafd zijn aan gokken en aan roken, muizen met wuivende Wilderskapsels, superintelligente muizen die de hele dag zitten te puzzelen en, als het nacht wordt, muizen die licht geven in het donker.

Zalig zij de muizen, om het op zijn zondags te zeggen, want zij zullen het aardrijk beërven. Niks Planet of the Apes. Planeet Piep, zul je bedoelen.