Krioelende vissen op een kluitje | Weetje

Het merendeel van de kleinere zoetwatervissen in Nederland is afhankelijk van waterplanten. Hierin houden ze zich schuil, eten ze de planten of zoeken er beschutting tegen predatoren. Zoals bijvoorbeeld jonge blankvoorns die er dekking zoeken voor de snoek. In de winter zijn echter de meeste waterplanten afgestorven. Als vis ben je dan je favoriete plekje kwijt en pas je een andere overlevingsstrategie toe. Ze komen in groten getale samen in zogenoemde winteraggregaties.

In het Naardermeer filmde Christiaan Krop eerder een enorme school krioelende vissen. Opvallend aan de beelden is dat de blankvoorns nogal onrustig zijn en zich in ondiep water bevinden. In eerste instantie lijkt het op een grote groep parende vissen maar dat is onwaarschijnlijk, zo laat in het jaar.

De vissen zoeken vanaf oktober bij dalende watertemperaturen de diepere en beschutte plekken op zoals havens en onder bruggen of een waterinlaat. Op deze locaties daalt de temperatuur minder snel en bij bevriezing bereikt het ijs de bodem niet. Aldaar neemt de activiteit van de vissen sterk af en sparen hun krachten om in het voorjaar weer de plas op te trekken.

De scholen geven ook beschutting tegen predatoren die in het heldere water waar de vegetatie is afgestorven makkelijker kunnen jagen. Bovendien is er 'safety in numbers', het voorkomen in grotere aantallen maakt de kans kleiner om als individu gegrepen te worden.

Alhoewel de winter strategie van de vissen veel voordelen heeft, brengt het ook met zich mee dat grote groepen juist roofdieren aantrekt. Wanneer de opgejaagde vissen dan als school de verkeerde afslag nemen, kunnen ze in een ondiepe, doodlopende sloot terecht komen en juist zeer actief en onrustig worden. Zelf kan je de grote groepen vissen vooral waarnemen juist wanneer ze opgejaagd worden en bij de oppervlakte komen, precies zoals het geval is bij de krioelende vissen in het Naardermeer.

Arthur de Bruin, projectleider vissenonderzoek bij reptielen, amfibieën, vissen onderzoek Nederland (RAVON) filmde een clustering van vissen in de oever van een zandwinplas. In de prachtige onderwaterbeelden zie je dat er in het eldorado ter plekke ook een snoek aanwezig is waardoor de voorns continue opgejaagd worden.

Ook geïnteresseerd geraakt in het leven van vissen bekijk dan eens de website van RAVON en de website van blikonderwater waar je tevens prachtige onderwater beelden kunt vinden.

Bron: RAVON , Arthur de Bruin, Jan Kranenbarg,  www.blikonderwater.nl