Klimaattop Sharm-el-Sheikh COP27 - woensdag 9 nov

In het Egyptische Sharm-el-Sheikh praten vertegenwoordigers van bijna tweehonderd landen de komende twee weken over het beperken van de opwarming van de aarde. Volgens het VN-milieubureau is de aarde nu op weg om aan het einde van deze eeuw zo'n 2,5 graden warmer te zijn. Om de doelen te halen moet de uitstoot van broeikasgassen drastisch verlagen. Deze uitstoot komt onder meer vrij bij het gebruik van fossiele brandstoffen.

Zondag 6 november is de klimaattop gestart en de berichten stromen binnen. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste berichten van woensdag 9 november:

Minister van Financiën Sigrid Kaag neemt vandaag deel aan de VN-klimaattop in het Egyptische Sharm-el-Sheikh. Deze dag staat in het teken van klimaatfinanciering, een groot thema op de COP27.Kaag komt niet met nieuwe financiële toezeggingen naar de top. In de gesprekken die ze gaat voeren gaat het vooral om het boeken van vooruitgang in het uitvoeren van klimaatafspraken, zei haar woordvoerder vooraf.

Daar zal ze veel in internationaal verband mee bezig zijn, want vanaf april volgend jaar is Kaag co-voorzitter van de zogeheten Coalitie van Ministers van Financiën voor Klimaatactie. In die functie wil ze zich gaan inzetten voor onder andere effectieve beprijzing van de uitstoot van broeikasgassen. Ook wil Kaag ervoor zorgen dat klimaatverandering een prominente plaats krijgt in het economisch beleid.

Premier Mark Rutte beloofde op 7 november al 100 miljoen euro aan een plan dat Afrikaanse landen helpt zich aan te passen aan de steeds hogere temperaturen. Nederland wil het budget voor klimaatfinanciering de komende jaren met de helft verhogen tot 1,8 miljard euro in 2025. De 100 miljoen die Rutte noemde is daar onderdeel van.

Rusland streeft ernaar in 2060 klimaatneutraal te zijn, maar zegt dat het doel eerder kan worden bereikt bij een versoepeling van de internationale sancties tegen het land. Dat heeft klimaatgezant Ruslan Edelgeriev gezegd, aldus het Russische staatspersbureau TASS.

De Russische regering heeft zware sancties opgelegd gekregen vanwege de oorlog in Oekraïne die op 24 februari begon. Ondanks de sancties is het land nog steeds van plan om zijn klimaatverplichtingen na te komen, zei de klimaatgezant.

Met Nederlandse steun is een nieuw fonds gelanceerd dat een "groene waterstofeconomie" in Namibië van de grond moet krijgen. Invest International, dat voor 51 procent van het Nederlandse ministerie van Financiën is, investeert 40 miljoen euro om de eerste projecten mogelijk te maken.

Groene waterstof is waterstof die is geproduceerd met behulp van stroom uit schone bronnen als zon en wind. Namibië heeft "uitstekende omstandigheden" daarvoor, aldus Invest International. Het land ligt aan zee en heeft een enorme woestijn, waar zonneparken veel meer opleveren dan in Nederland.

De Nederlandse industrie, die moet voldoen aan steeds strengere milieu-eisen, heeft grote interesse in groene waterstof. Om voldoende waterstof te maken, op een duurzame manier, is wel heel veel groene stroom nodig. Daarom is Nederland volop bezig daar afspraken over te maken met andere landen. Op de klimaattop sprak premier Mark Rutte met Oman af op dit gebied te gaan samenwerken. Ook met andere landen zijn al zulke afspraken gemaakt. Het gaat om Portugal, Chili, Uruguay, Canada, Indonesië en de Verenigde Arabische Emiraten.

De CO2-uitstoot van gebouwen en de bouwsector heeft afgelopen jaar wereldwijd een nieuw hoogtepunt bereikt, stelt het VN-milieubureau UNEP in een nieuw rapport. Daarmee ligt de sector niet op schema om in 2050 klimaatneutraal te zijn. Er werd meer geïnvesteerd in gebouwen die zo zuinig mogelijk omgaan met energie, in totaal zo'n 237 miljard dollar. Ondanks deze investeringen zijn het energieverbruik en de CO2-uitstoot van de sector hoger dan voor de coronapandemie.

Door de stijging in uitstoot wordt volgens UNEP "de kloof" om de klimaatdoelen te behalen alleen maar groter. Het milieubureau ziet ruimte voor veranderingen. De oorlog in Oekraïne en hoge energiekosten geven mogelijk prikkels om energie te besparen. Door minder koopkracht en gebrek aan voldoende materiaal kan verduurzaming echter ook vertragen. Ook wijst UNEP erop dat de Afrikaanse bevolking tot 2050 aanzienlijk blijft groeien. De Afrikaanse sector zou zich moeten richten op gebouwen die bestand zijn tegen klimaatverandering. Daarnaast kan het continent volgens het milieubureau kijken naar duurzame bouwmaterialen en ontwerptechnieken. 

De Amerikaanse klimaatgezant John Kerry presenteerde op de VN klimaattop een nieuw plan om de verkoop van CO2-rechten uit te breiden om duurzame projecten in ontwikkelingslanden te stimuleren. Maar critici waarschuwden direct dat het plan een kopie is van een mislukt compensatiesysteem dat tientallen jaren geleden is ingevoerd.

Volgens de aanpak van Kerry zouden bedrijven aanspraak kunnen maken op koolstofkredieten voor investeringen in projecten van ontwikkelingslanden. De projecten zijn bedoeld om infrastructuur te bouwen die bestand is tegen hitte en stormen. Ook kan het geld gaan naar het koolstofvrij maken van elektriciteitsnetten, bijvoorbeeld door de toepassing van hernieuwbare energiebronnen of het aanleggen van energieopslagsystemen. De kredieten worden gekoppeld aan plannen van nationale en lokale overheden om de uitstoot te verminderen. Dat moet ervoor zorgen dat er geen kredieten worden toegekend voor de installatie van hernieuwbare projecten in een land dat bijvoorbeeld ook nieuwe kolencentrales blijft bouwen.

Kerry's voorstel kreeg steun van het Bezos Earth Fund, van voormalig Amazon-directeur Jeff Bezos, en de Rockefeller Foundation. Met zijn toespraak probeert Kerry de particuliere sector in te schakelen via zogeheten koolstofkredieten. Deskundigen zien het plan van Kerry als een groot risico omdat het uiteindelijk bedrijven zou kunnen belonen die betalen voor projecten die niets doen om broeikasgassen uit de atmosfeer te houden. Het is de bedoeling dat Kerry's plan het komende jaar wordt uitgewerkt.

Bron: ANP