Klimaattop Sharm-el-Sheikh COP27 - vrijdag 11 nov

In het Egyptische Sharm-el-Sheikh praten vertegenwoordigers van bijna tweehonderd landen de komende twee weken over het beperken van de opwarming van de aarde. Volgens het VN-milieubureau is de aarde nu op weg om aan het einde van deze eeuw zo'n 2,5 graden warmer te zijn. Om de doelen te halen moet de uitstoot van broeikasgassen drastisch verlagen. Deze uitstoot komt onder meer vrij bij het gebruik van fossiele brandstoffen.

Zondag 6 november is de klimaattop gestart en de berichten stromen binnen. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste berichten van vrijdag 11 november:

De Verenigde Staten zullen de uitstoot van broeikasgassen verminderen om de klimaatdoelen in 2030 te halen, zei president Joe Biden vrijdag in een toespraak op de VN-klimaattop COP27. De VS heeft eerder afgesproken om de uitstoot van broeikasgassen aan het eind van dit decennium met 50 procent te verminderen ten opzichte van 2005.

Biden benadrukte in zijn toespraak dat zijn "inzet voor het klimaat onwankelbaar blijft". Hij wees erop dat hij het land opnieuw bond aan de afspraken uit het Klimaatakkoord van Parijs, nadat de vorige president Donald Trump uit het akkoord stapte. In Parijs hebben landen afgesproken om de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder de 2 graden, en bij voorkeur tot 1,5 graad. In de toespraak bood Biden zijn excuses aan voor het besluit van Trump om uit het akkoord te stappen.

De Europese klimaatdoelen kunnen waarschijnlijk worden aangescherpt. De EU is het eens geworden over maatregelen om CO2 op te vangen in bijvoorbeeld bossen en moerassen. Daardoor zou de unie de CO2-uitstoot in 2030 niet met 55, maar met bijna 57 procent kunnen verminderen. Het akkoord "helpt de deur te openen naar een hoger klimaatdoel", zegt klimaatman Frans Timmermans van de Europese Commissie.

De EU wil in de strijd tegen klimaatverandering ook de natuur zelf, die veel CO2 kan verwerken en vasthouden, inzetten. Door bomen te planten en veen en moeras nat te houden bijvoorbeeld. Nu moeten landen die bijvoorbeeld CO2 in de atmosfeer brengen door bommen te kappen of weiland in veengebied te ontwateren, dat compenseren met tegenmaatregelen. Het klimaat gaat er zo onder de streep niet op achteruit. Maar vanaf 2026 moet er meer CO2 worden afgevangen dan er vrijkomt.

De Verenigde Naties hebben vrijdag een nieuw satellietsysteem aangekondigd om methaan te detecteren. Het systeem moet regeringen en bedrijven helpen om sneller te kunnen ingrijpen. Ruim honderd landen, waaronder de lidstaten van de Europese Unie, beloofden vorig jaar op de klimaattop in Glasgow om in 2030 de uitstoot van methaan met minstens 30 procent te verminderen.

Methaan is een krachtig broeikasgas en de belangrijkste bronnen zijn de productie en het gebruik van fossiele brandstoffen, rijstbouw, afvalverwerking en veeteelt. Volgens de VN draagt het voor minstens een kwart bij aan de huidige klimaatverandering. Het is een veel sterker broeikasgas dan CO2, maar verdwijnt ook vele malen sneller uit de atmosfeer. Om snel stappen te behalen en ervoor te zorgen dat de aarde niet verder opwarmt dan 1,5 graad Celsius, kan het verminderen van methaan daarom een groot verschil maken. Het satellietsysteem wordt onthuld op de klimaattop COP27.

De belangrijkste bronnen van methaan zijn de productie en het gebruik van fossiele brandstoffen, rijstbouw, afvalverwerking en veeteelt. 

In het jaar 2022 bereikt de CO2-uitstoot door de verbranding van fossiele brandstoffen een nieuw hoogtepunt. Door de wereldwijde toegenomen vraag naar vliegreizen neemt het gebruik van olie toe met meer dan 2 procent ten opzichte van vorig jaar. Door de oorlog in Oekraïne gaat het gebruik van kolen voorbij het hoogtepunt dat in 2014 bereikt werd, vermoeden wetenschappers van het Global Carbon Project.

"De uitstoot van broeikasgassen is nu 5 procent hoger dan toen het Klimaatakkoord van Parijs in 2015 werd getekend", zegt coauteur Glen Peters van het Noorse onderzoeksinstituut CICERO tegen persbureau AFP. "Je begint je af te vragen wanneer de uitstoot naar beneden gaat", zegt Peters over de "zeer verontrustende" cijfers die vrijdag bij de VN-klimaattop in het Egyptische Sharm-el-Sheikh worden gepresenteerd.

De totale wereldwijde CO2-uitstoot, waar bijvoorbeeld ook ontbossing onder valt, zal in 2022 volgens het Global Carbon Project uitkomen op 40,6 miljard ton. Dat is net onder het recordniveau van 2019.

Bron: ANP