Kees Moeliker: Red de schaamluis!

De schaamluis is locaal op zijn retour. Het eerste bericht daarover verscheen vorig jaar in de medische literatuur en schaamhaarverwijdering wordt gezien als de oorzaak. Het is je reinste biotoopvernietiging, want platjes zijn nu eenmaal aan schaamhaar gebonden. Moderne vrouwen in de seksueel actieve leeftijdsgroep gaan tegenwoordig met een ‘Brazilian’ door het leven. Hierbij - ik heb mij die methode even haarfijn laten uitleggen - wordt in één ruk al het haar van anus tot venusheuvel tot in de moeilijkste hoekjes en kieren verwijderd, vaak met uitzondering van een vertikaal streepje schaamhaar dat de ‘landing strip’ (landingsbaan) wordt genoemd. Met een beetje geluk blijft de poes vier tot zes weken kaal. Ook bij mannen is schaamhaarverwijdering de laatste jaren schering en inslag.

Ons beeld van de schaamstreek behoeft dus aanpassing. Mannen van mijn generatie zijn groot geworden met de stevige krullenbol van Sylvia Kristel op het netvlies: zwaar zwartbehaard, vergelijkbaar met de moeder van alle vagina’s, zo treffend geportretteerd door Gustave Courbet in 1866. Dit schaamteloze olieverfschilderij met de veelzeggende titel 'L'origine du monde'  hangt in het Musée d’Orsay te Parijs. Google het plaatje maar even na het ontbijt en geniet: zo’n ongerept schaamluiswalhalla - is tegenwoordig een zeldzaamheid!

Het platje is kieskeurig. Door de vorm van zijn klauwtjes is hij aangepast aan het leven in het op doorsnee hoekige lichaamshaar, met een sterke voorkeur voor haar in de schaamstreek. Een enkeling duikt soms op in wimpers. In het ronde hoofdhaar heeft hij geen houvast - daar leeft niet voor niets een andere soort, de hoofdluis, ook weer met speciaal aangepaste grijpklauwtjes. Het zou de schaamluis wel eens net zo kunnen vergaan als de panda: het kappen van bamboebossen heeft deze diersoort - die ook niet in een ander biotoop kan leven - op de rand van uitsterven gebracht. Niemand zal echter om de laatste schaamluis treuren. Of meldt u zich aan als wandelend reservaat?

Als conservator van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam maak ik mij wel zorgen. Het nietige insect ontbrak vreemd genoeg nog in onze rijke collectie. Voor het te laat is, wil ik een mooie serie schaamluizen veilig stellen. Hoewel ik stevig veldwerk niet schuw, stuitte actief verzamelen van schaamluizen op bezwaren van persoonlijke, praktische en ethische aard. Daarom riep ik artsen, poliklinieken en het publiek op om schaamluizen aan het museum te schenken. De media hielpen een handje en vorige maand ontstond er een hype die zelfs internationale aandacht trok. Het resultaat is voorlopig mager - vijf bijna antieke schaamluizen en één versdode - net genoeg voor een hele kleine vitrine ingericht met ‘De Grote Schaamluis Tentoonstelling’

Verse, dode schaamluizen zijn nog steeds welkom in het museum, het liefst geconserveerd in 70% alcohol of, bij gebrek aan beter, in jonge jenever. Het potje graag voorzien van vindplaats, vinddatum, naam van de verzamelaar en desgewenst de naam van de gastheer of gastvrouw. Anonimiteit gegarandeerd.

© Kees Moeliker | Natuurhistorisch Museum Rotterdam | www.nmr.nl