Kamp presenteert Energieagenda: klimaatneutraal in 2050

Minister Henk Kamp van Economische Zaken wil dat in 2050 CO2-uitstoot is verbannen uit de Nederlandse samenleving. Om dat doel te bereiken presenteerde hij woensdag een energieagenda, waarin de doelen tot 2050 in hoofdlijnen uiteen worden gezet. 

In 2050 worden er alleen nog duurzame auto's verkocht, stoken zo min mogelijk Nederlanders thuis nog aardgas en telt de Noordzee veel meer windmolens. We pakken nog vaker de fiets, vrachtwagens rijden op biobrandstof en vliegtuigen vliegen op schonere kerosine. Dat is het streven van minister Henk Kamp (Energie), die Nederland binnen 35 jaar 'klimaatneutraal' wil maken.

Om de doelen van het klimaatakkoord van Parijs te halen, moet Nederland in 2050 nauwelijks nog CO2 uitstoten. ,,Dat vereist grote investeringen'', aldus Kamp, ook al probeert het kabinet de overgang naar een duurzame energievoorziening volgens hem zo efficiënt mogelijk te maken. Zo wil hij meer voorzieningen voor fietsers aanleggen en de industrie ,,krachtig stimuleren'' zuiniger en schoner te werken. De CO2 die de industrie toch nog uitstoot, wil hij opslaan in lege aardgasvelden in de Noordzeebodem. En in 2035 moeten er geen auto's meer worden verkocht die op fossiele brandstoffen rijden.

Bij het uitbannen van gas is de snelste winst te behalen in nieuwe woonwijken. Vanaf 2018 wordt de verplichting voor gasaansluitingen op nieuwe wijken geschrapt. Gemeenten moeten bij de overstap naar andere vormen van verwarming, die bijvoorbeeld kan komen van (restwarmte van) de industrie, een voortrekkersrol gaan spelen. Het doel is om in 2050 zo min mogelijk huizen nog met gas te verwarmen, maar een hard verbod komt er vooralsnog niet.

De minister maakte in 2013 afspraken met bedrijven en organisaties om de energievoorziening tot 2023 duurzamer te maken. Die samenwerking wil hij graag ook nadien voortzetten. Omdat het kabinet nu zijn kaarten op tafel heeft gelegd weten bedrijven waar ze aan toe zijn, hoopt Kamp. ,,Zo kunnen zij hun plannen daarop afstemmen.''

Kamp hoopt ook op de hulp van burgers. Hij wil het voor hen aantrekkelijker maken zelf opgewekte schone energie op te slaan. Zo hebben ze die achter de hand voor momenten dat ze zelf extra energie nodig hebben of kunnen ze die verkopen wanneer de vraag naar energie groot is. ,,Iedereen moet verantwoordelijkheid voelen voor de energietransitie'', benadrukte de minister.

Milieuorganisaties zijn niet tevreden met de energieagenda van Kamp. Te weinig ambitieus, na de milieuafspraken in Parijs, vinden ze. Zo is Milieudefensie wel blij verrast met de stappen om woonwijken gasvrij te maken, maar vindt zij 2050 daarvoor veel te laat. Natuur & Milieu spreekt van een ,,schrale energieagenda die te weinig bouwstenen bevat om het klimaatprobleem daadwerkelijk aan te pakken''. Greenpeace vindt ,,de richting goed, maar het hoe ontbreekt''. De ambities van 'Parijs' waren helder, zegt Greenpeace: alle kolencentrales sluiten voor 2020, concrete doelen voor 2030 stellen voor zon en wind en een concreet plan om snel van het gas af te komen.

Kamerlid Jan Vos van de PvdA vindt de energieagenda ,,een ambitieloos verhaal''. De sociaaldemocraten vinden dat Kamp de uitstoot van koolstofdioxide niet snel genoeg terugdringt. Kamp wil onder meer dat in 2035 geen auto's meer worden verkocht die op fossiele brandstof rijden. De PvdA wil de deadline hiervoor tien jaar eerder, in 2025, leggen. ,,Minister Kamp is vandaag minister van fossiele zaken, niet van economische zaken'', aldus Vos. Omdat de minister moties over onder meer de sluiting van kolencentrales naast zich heeft neergelegd komt de PvdA zelf met wetsvoorstellen, kondigt het Kamerlid aan.

Hieronder een selectie van de maatregelen die de minister voorstelt.

- Vanaf 2018 wordt de verplichting voor gasaansluitingen in nieuwe woonwijken geschrapt. Het uitgangspunt wordt dat er vanaf dat jaar in nieuwe wijken niet meer op gas wordt gestookt. Gemeenten krijgen hierbij de regie. Uiteindelijk moeten in 2050 bijna geen huizen meer met gas worden verwarmd.

- Restwarmte, zoals die vrijkomt bij de zware industrie, moet beter worden afgevangen en benut. Deze warmte kan bijvoorbeeld worden gebruikt in woonwijken, in plaats van gas.

- De bouw van windmolens op zee gaat door. Door verdere kostendalingen in die sector hoopt Kamp dat er in 2026 geen subsidie meer nodig is voor windmolens. Daarnaast wordt er meer geïnvesteerd in andere vormen van hernieuwbare energie, zoals geothermie en zonne-energie.

- Nederlanders moeten steeds meer auto's gaan gebruiken die niet op fossiele brandstof draaien. In 2035 moeten er dan alleen nog auto's worden verkocht die elektrisch zijn of op waterstof rijden.

- Het spoor moet volledig op groene stroom gaan draaien. Vanaf 2025 rijden bussen in het openbaar vervoer op biobrandstof of hernieuwbare energie. Ook de luchtvaart zal moeten overgaan op CO2-arme brandstoffen.

Bron: ANP, Milieudefensie.