Jongeren vinden natuur saai

Natuur is er om in te spelen, te sporten en om in af te spreken met vrienden, vinden Nederlandse jongeren. Ze waarderen een stadspark dan ook meer dan verruigde veenweidegebieden. De Hollandse oernatuur is in hun ogen maar saai. Onder jongere kinderen is bovendien de interesse in natuur de afgelopen twintig jaar sterk afgenomen.

Wanneer jongeren het nu voor het zeggen zouden hebben, zouden veel van de natuurlijke landschappen die Nederland rijk is, snel verdwijnen. Tieners hechten weinig belang aan de bescherming van veenweidegebieden en rivierlandschappen, blijkt uit een onderzoek van Alterra. Niet dat ze zich helemaal niet voor de natuur interesseren, zeggen de onderzoekers, maar vergeleken met de Amazone of het Krugerpark vinden ze de Nederlandse heidevelden en uiterwaarden uitermate saai. De jongeren maken zich dan ook liever sterk voor stadsparken, waar ze kunnen samenkomen om te sporten of te barbecueën.

Deze conclusie van Alterra sluit aan bij een onderzoek van de Vrije Universiteit onder kinderen. De VU-onderzoekers concluderen dat de natuurinteresse bij kinderen de afgelopen twintig jaar sterk is afgenomen. Kinderen komen nog maar de helft zo vaak in de natuur en blijven er korter. Volgens de onderzoekers komen de kinderen minder in contact met de natuur omdat zij meer tijd besteden aan televisie, spelcomputer en internet. Een ruime meerderheid van de kinderen besteedt hieraan zelfs minimaal twee uur per dag. Ook is de hoeveelheid natuur in de woonomgeving en de veiligheid daarvan afgenomen, waardoor de natuur minder toegankelijk is geworden voor kinderen.

De verminderde natuurinteresse is ook te wijten aan gebrekkig natuuronderwijs op basisscholen. De scholen besteden minder aandacht aan natuur in hun lesprogramma, en de populariteit van de natuurlessen is sterk afgenomen. Daarnaast is ruim één op de drie leerlingen nog nooit met de klas de natuur in gegaan. Tenslotte blijkt dat ook ouders minder met hun kinderen de natuur in trekken dan vroeger. Zo is het aantal kampeervakanties in twintig jaar gehalveerd waardoor de natuurervaringen in de vakanties fors zijn afgenomen.

Alterra onderzocht ook de natuurwaardering bij allochtone jongeren van Turkse en Marokkaanse herkomst. Zij blijken nog minder om het behoud van de Veluwe te geven. Reden tot zorg, zegt Alterra, want over twintig jaar zal een kwart van de Nederlandse bevolking bestaan uit mensen die van oorsprong uit het buitenland komen. Wel waarderen de allochtone jongeren agrarische landschappen hoger dan hun autochtone leeftijdsgenoten. Volgens de onderzoekers omdat allochtone jongeren het nut van natuur belangrijk vinden.
De bevindingen van zowel het VU als Alterra voorspellen weinig goeds voor de toekomst van de Nederlandse ruige natuur. Maar volgens de onderzoekers is het tij te keren door meer in te spelen op de beleving die jongeren zo belangrijk vinden. ‘Milieueducatie moet verder gaan dan kennis. Door de natuur en de landschappen zo in te richten dat er ook wat te halen valt, kunnen jongeren er een band mee op bouwen’, zegt onderzoeker Arjen Buijs. De speelbossen die Staatsbosbeheer heeft ingericht om in bomen te klimmen en hutten te bouwen zijn volgens hem een eerste stap in de goede richting.

Bron: Boomblad