Jaar van de muurplanten

FLORON heeft 2015 uitgeroepen tot het jaar van de muurplanten. Varens, muurleeuwenbek of muurhavikskruid verdwijnen nogal eens als muren gerestaureerd worden. Ze komen dan vaak niet meer terug. FLORON gaat een zoekkaart maken en roept mensen op muurplanten te inventariseren.

De Nederlandse muurflora bevat een aantal zeldzame en beschermde soorten. Een belangrijk deel hiervan betreft varens afkomstig uit de streepvarenfamilie zoals groensteel, noordse streepvaren, schubvaren, steenbreekvaren, tongvaren en zwartsteel. Tot de zeldzame muurflora behoren ook verwilderde sierplanten, zoals muurbloem, gele helmbloem, stengelomvattend havikskruid en muurleeuwenbek.

Afgekrabd, gespoten en gestoken
De belangrijkste oorzaak voor de achteruitgang van muurplanten is restauratie van muren. Alles gebeurd zeer grondig, vaak grootschalig met te hard cement waardoor het gebouw er weer als ‘nieuw’ uitziet. Ook worden traditionele bakstenen muren vervangen door betonconstructies met of zonder een bakstenen voorwand. Regenpijpen worden van de muren afgeleid in plaats van er naartoe, zoals vroeger het geval was. Door deze ingrepen verandert de muur van constructie, materiaal en vochtigheid. Op veel muren wordt de aanwezige muurbegroeiing grondig afgekrabd, gespoten en gestoken.

Naast muurplanten verdwijnen ook zaad- en sporenbronnen, die noodzakelijk zijn voor de verspreiding van muurplanten. Het kan tientallen jaren tot meer dan een halve eeuw duren voordat de muurflora zich weer heeft hersteld. Zeldzame soorten kunnen blijvend verdwenen zijn.

Zoekkaart
FLORON roept mensen op mee te doen met het inventariseren van muurplanten. Er wordt een zoekkaart ontwikkeld met handleiding, die binnenkort te vinden is op de website.