Intensivering landbouw warmt aarde op

Intensivering van de landbouw, zoals de toepassing van pesticiden, kunstmest en irrigatie, heeft even grote effecten op de opwarming van de aarde als veranderingen van bestemming, zoals het omzetten van bos in akkerland, of in stedelijk gebied. Dat blijkt uit onderzoek van onder andere Alterra en de Vrije Universiteit dat zondagavond is gepubliceerd in Nature Climate Change. De toenemende vraag naar voedsel kan dus bijdragen aan een verergering van de klimaatverandering.

Verandering landbedekking heeft effect op het klimaat
Onder leiding van Sebastiaan Luyssaert (LSCE) hebben Eddy Moors (Alterra Wageningen UR), Han Dolman (VU Amsterdam) en collega’s op basis van veldmetingen (o.a. in het Loobos op de Veluwe) gecombineerd met satellietmetingen, de directe klimatologische effecten van veranderingen in landbedekking en landbeheer onderzocht. Als alle afkoelings- en opwarmingsaspecten worden meegenomen, blijkt het netto-effect in beide gevallen een lokale opwarming van ongeveer 1,7 graad Celsius te zijn in de onderste laag van de atmosfeer.

De gelijkenis in deze studie tussen de effecten van verandering in de landbedekking en verandering in landbeheer werpt nieuw licht op de oorzaken van klimaatverandering. Historische veranderingen in landbedekking, zoals in Europa en de Verenigde Staten, hebben minder zwaar meegewogen in de politieke onderhandelingen dan recente veranderingen in landbedekking in Latijns-Amerika en Zuidoost-Azië.

Grote biofysische effecten
“De resultaten van ons onderzoek impliceren dat voor een juiste beoordeling van de menselijke invloeden op het klimaat, ook de effecten van landbeheer moeten worden meegenomen,” zegt Alterra-onderzoeker Eddy Moors. “Dat geldt bijvoorbeeld voor de klimatologische gevolgen van de recente intensivering van het landbeheer zonder veranderingen in landbedekking, zoals de Groene Revolutie in Europa, de VS, China en India. De grote biofysische effecten van zowel de veranderingen in landbedekking als landbeheer die wij in ons onderzoek hebben aangetoond, laten zien dat de huidige aandacht bij deze veranderingen voor de broeikasgas-emissies uitgebreid dienen te worden met de opwarming door de directe biofysische effecten.”

Rekening houden met klimaat bij intensivering landbouw
Dit betekent volgens de onderzoekers dat bij het afwegen van de verschillende beleidsopties voor de intensivering van de landbouw om aan de groeiende vraag naar voedsel te voldoen, niet alleen de uitstoot van broeikasgassen dient te worden meegenomen maar dat ook rekening moet worden gehouden met de directe klimatologische gevolgen ervan.

Bron: Alterra