Indonesië eist natuurwetenschappelijke Dubois-collectie terug van Nederland

De Indonesische regering wil een aantal kunststukken en natuurwetenschappelijke collecties terug van Nederland, waaronder de wereldberoemde schedel van de Javamens. Dit schrijft Trouw. Deze stukken zijn volgens Indonesië roofgoederen. Opvallend genoeg vraagt Indonesië niet alleen kunstvoorwerpen terug, maar ook natuurhistorische objecten.

Op de lijst van de Indonesische overheid staat onder andere de complete Dubois-collectie die in museum Naturalis is tentoongesteld. Deze collectie van de Nederlandse onderzoeker Eugène Dubois bestaat uit zo’n 40.000 fossielen, die tussen 1887 en 1900 in Indonesië zijn opgegraven. De collectie is van groot wetenschappelijk belang. 

Het topstuk uit de Dubois-collectie, de beenderen van de Javamens, wordt expliciet genoemd. De schedel en het dijbeen werden in 1891 opgegraven door Dubois en waren destijds het bewijs voor de ‘missing link’ tussen aapachtigen en de moderne mens. Nog altijd zijn de beenderen een cruciale schakel in de menselijke evolutie.

Naturalis zegt alle medewerking te willen verlenen aan een onderzoek van de collectie, maar vreest tegelijkertijd dat de unieke collectie in Indonesië niet beter af is dan in Leiden. Daarnaast vindt het museum het verwonderlijk dat Indonesië de natuurhistorische objecten op dezelfde hoop veegt als kunstschatten. In Trouw stelt een woordvoerder van Naturalis: “Kunstschatten zijn natuurlijk met de hand vervaardigd door mensen van de plaatselijke bevolking. Maar van de Javaschedel kun je zeggen: die was niet gevonden als de Nederlander Dubois geen zoektocht had opgezet.” 

Een onafhankelijke commissie onder leiding van Lilian Gonçalves zal beoordelen wat de herkomst van de genoemde stukken  is, en of die daadwerkelijk zijn geroofd. Deze commissie gaat naar verwachting in december aan de slag.

Wil je meer weten over onderzoeker Eugene Dubois? Vroege Vogels TV bezocht landgoed De Bedelaer, het prehistorisch paradijs van Dubois.

Bron: Trouw