Honingbij is dansend genie

Honingbijen hebben een ingenieuze manier ontwikkeld om met elkaar te communiceren. Ze vertellen elkaar waar voedsel is te vinden door een  dans te doen die is gebaseerd op de stand van de zon.

Een honingbij die een voedselbron heeft gevonden, vertelt dat aan de andere bijen door in een soort acht-vorm over de honingraat te lopen. Deze dans heet de kwispeldans. Het midden van het ‘achtje’ dat de bij maakt, bestaat uit een wiebelige, rechte lijn. Uit die lijn maken de andere bijen twee dingen op: waar de voedselbron zich bevindt en hoe ver deze is.

Kwispeldans
Maar hoe werkt dat nou precies? Het komt er eigenlijk op neer dat bijen wiskundige genieën zijn. De hoek die de rechte lijn maakt ten opzichte van de bovenkant van de raat, geeft namelijk aan in welke hoek de bijen moeten vliegen ten opzichte van de zon om de voedselbron te vinden.

Loopt de bij tijdens haar dans bijvoorbeeld steeds recht omhoog (op een verticale raat), dan moeten de andere bijen na het verlaten van de korf recht op de zon af vliegen. Loopt de bij in een rechte lijn precies naar links, dan bevindt de voedselbron zich in een hoek van 90 graden aan de linkerkant van de zon. Dat ziet er zo uit:

Hoe langer de bij wiebelt op de rechte lijn, hoe verder weg het voedsel is. Grofweg staat elke seconde voor een kilometer.

Ingebouwde klok
Omdat bijen ultraviolet licht zien, weten zij altijd exact waar de zon is en is het voor hen geen enkel probleem om zo'n hoek te bepalen. En alsof dat nog niet indrukwekkend genoeg is, houden ze ook nog eens rekening met de beweging van de zon (die schuift ongeveer elke 4 minuten een graad naar het westen). Door hun ingebouwde klok kunnen ze dat zelfs incalculeren wanneer ze de hele dag in een donkere korf zijn geweest.

Overigens wordt de kwispeldans alleen gebruikt voor voedselbronnen van meer dan 100 meter ver weg. Voor kortere afstanden gebruikt de bij twee minder ingewikkelde dansen.

Bron: Imkerpedia