Hoe bescherm je de velduil?

Vrijwel dagelijks worden Vogelbescherming Nederland en Werkgroep Grauwe Kiekendief gebeld door vogelaars, boeren en natuurbeheerders die geconfronteerd worden met broedende velduilen in agrarisch gebied. Wat kunnen zij doen om broedende velduilen te beschermen?

Iedereen dacht dat deze velduilen doortrekkers waren, maar toen de eerste broedende vrouwtjes en/of eieren en jongen werden uitgemaaid, keerde dit beeld snel. De ernstig bedreigde velduil bleek op uitzonderlijk veel plekken (3-6-2014) te broeden.

Vrijwel alle velduilen in bijvoorbeeld de graslandgebieden langs de randmeren, in Friesland en Groningen verdienen urgente aandacht. Het maaien van gras bij reguliere landbouwbedrijven is momenteel in volle gang, en vanaf half juni gaan de beheerders als Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en de Landschappen ook los.

Zaak om de volgende tips op te volgen:

1. Kijk waar een volwassen vogel het meest actief is, met prooien sleept en vaak gaat zitten.
2. Lukt het niet om een nest ‘te vinden, dan verdient het aanbeveling om met een paar mensen op linie door het perceel te lopen. Nog beter is het om tussen twee personen een touw van 20 tot 30 meter door het gras te slepen. In de meeste gevallen zal het wijfje van het nest vliegen en kan het nest worden gemarkeerd.
3. Heeft een vogel eieren dan volstaat het om een stuk van 40 x 40 meter rond het nest niet te maaien. Nog beter is bij de boer/beheerder te organiseren het maaien uit te stellen. Het beste kan daarna een stroomhek rond het ongemaaide vierkant worden gezet, teneinde predatie door grondpredatoren uit te sluiten.
4. Heeft het paar velduilen jongen dan is de volgende vuistregel handig: Kleine jongen (7 tot 10 dagen oud) blijven in en vlakbij het nest. Grotere jongen zullen zich over een groter oppervlak verspreiden (antipredatiegedrag). Jong 1 kan zomaar 100 meter van jong 2 enzovoort zitten. De kans dat het dan misgaat is groot.
5. Zorg ervoor dat er iemand tijdens het moment van maaien aanwezig is. Jongen kunnen in paniek in polderslootjes terecht komen of fladderend in prikkeldraad.

Gelukkig is een mooi aantal nesten in onder andere de Eempolders, Polder Mastenbroek en Friesland tijdig gevonden en veiliggesteld. En in de loop van de zomer zullen op tal van plekken in onze agrarische gebieden velduilen uitvliegen.

Ten slotte
Wie denkt dat dit een goed velduilenjaar gaat worden komt bedrogen uit. Het omgekeerde is eerder het geval. In een paar bekende bolwerken (Texel, Oost-Groningen) is de soort nagenoeg afwezig en het lijkt er sterk op dat ze nu opduiken in een aantal gebieden met grote dichtheden aan veldmuizen. Dat zijn juist de graslandgebieden waar ze dreigen te worden uitgemaaid. Hopelijk komt dat met wat hulp nog goed!

Tekst: Ben Koks, Werkgroep Grauwe Kiekendief
Lees meer op Natuurbericht.nl