Het grote stikstofprobleem

Naast klimaatverandering en ontbossing is stikstof een van de belangrijkste veroorzakers van het wereldwijde verlies aan plant- en diersoorten. Maar ook een van de onbekendste. Om meer inzicht te krijgen in de effecten van stikstof financiert het Wereld Natuur Fonds de leerstoel Integrale Stikstofstudies aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, van hoogleraar Jan Willem Erisman, directeur van het Louis Bolk Instituut .

Stikstof komt onder meer door de landbouw via de grootschalige toepassing van kunst- en dierlijke mest in het milieu terecht. Wereldwijd gaat gemiddeld de helft van de stikstof verloren door inefficiënt gebruik waardoor bodem, water en lucht vervuild raken. De hoge concentratie van stikstof in het zeewater bij Australië, afkomstig uit de suikerrietteelt & veehouderij, is een van de belangrijkste bedreigingen van het Great Barrier Reef. In Nederland is overmatig stikstofgebruik in de landbouw een grote veroorzaker van het stagnerend herstel van de Nederlandse natuur.

Living Planet Report
De populaties wilde dieren zijn de afgelopen veertig jaar wereldwijd met gemiddeld 52 procent afgenomen. Dat blijkt uit het tweejaarlijkse Living Planet Report 2014 , dat dinsdag werd gelanceerd. Belangrijkste oorzaken zijn vernietiging van leefgebied, jacht, stroperij en overbevissing. Diersoorten die in zoetwater leven staan het meest onder druk. In meren, moerassen en rivieren zijn de populaties vissen, reptielen en amfibieën met 76 procent gedaald. Maar er zijn ook lichtpuntjes: als gebieden een beschermde status hebben, blijkt de afname van de soortenrijkdom veel minder sterk. In Vroege Vogels geeft Johan van de Gronden, directeur van het WNF een toelichting op het rapport.

Jonge meerkoet. Fotograaf: mhckok32

Kikker op bed van algen. Fotograaf: TinekeDonné

Overmatig stikstof in water kan ook leiden tot een sterke algenbloei. Dat zorgt vervolgens voor een tekort aan zuurstof in het water. Erg nadelig voor veel diersoorten.

Bron: WNF