Herfst vandaag (nu echt) begonnen

In tegenstelling tot wat maandag 21 september jl. in de media werd beweerd is vandaag om exact 5.09 uur de herfst van 2010 begonnen. Op dit tijdstip stond de zon precies boven de evenaar waardoor dag en nacht dan op de hele aarde nagenoeg even lang zijn. Het foutieve weergeven van de datum in de media is voortgekomen uit het feit dat de overige jaargetijden wél op de 21e beginnen. Echter is de herfst nog nooit op 21 september begonnen en dat zal tenminste tot het jaar 2020 ook niet gebeuren! Dat de data zo varrieren vind hun oorzaak in de schuine stand van de as waar de aarde om draait.Hierdoor komt de zon op het noordelijk halfrond in de zomer hoger boven de horizon dan in de winter en schijnt daardoor in de zomer langer dan in andere jaargetijden. De astronomische seizoensindeling is dus gebaseerd op de positie van de aarde ten opzichte van de zon.

Om praktische redenen begint de meteorologische herfst eerder, namelijk op 1 september op het noordelijk halfrond en op 1 maart op het zuidelijk halfrond, voor het berekenen van klimatologische gemiddelden. Welbekende feiten zijn dat gedurende de herfst planten en bomen hun bladeren verliezen en dat het in de herfst flink kouder wordt dan in de zomer, alhoewel er periodes met warmte kunnen optreden, de zogenaamde nazomer. De herfst eindigt dit jaar op 22 december met de winterzonnewende.

Een langere periode met achtereenvolgend mooi najaarsweer wordt ook wel 'oudewijvenzomer' genoemd. Echter is over de datering van deze term nog wat onenigheid. Volgens oude gezegden mag het begrip oudewijvenzomer alleen worden toegekent als de warmte rond 8 november plaats vindt, maar volgens klimatologen gaat het juist om de warme dagen tussen 17 en 25 september. Het begrip komt oorspronkelijik uit de Germaanse of Noordse mythologie, waar noodlotsgodinnen wevend of spinnend werden weergegeven. Het begrip "oudewijven" is waarschijnlijk te weiden aan een vrouwelijke watergeest met lange witte haren. Later werd de term  toegeschreven aan oude breiende vrouwen en aan veldspinnen die bij rustig nazomerweer lange draden spinnen.