Goed nieuws uit de kosmos

De jubileumuitzending van Vroege Vogels staat helemaal in het teken van goed nieuws. Dat mag ook wel eens, want van continu somberen word je niet vrolijk. En goed nieuws is er gelukkig volop. Per slot van rekening is de maatschappij zich de afgelopen dertig jaar enorm veel bewuster geworden van het belang van zorgvuldig natuur- en milieubeheer. Groen is helemaal in.

Het blijft een curieus gegeven dat de sterke opkomst van de milieubeweging ongeveer samenviel met de opkomst van de bemande ruimtevaart. In de loop van de jaren zestig draaiden astronauten voor het eerst hun baantjes om de aarde. In 1968 waren Frank Borman, Jim Lovell en Bill Anders de eersten die de aarde ver achter zich lieten. In hun Apollo 8-capsule draaiden ze rond de maan, en zagen ze onze thuisplaneet als een schitterende zeepbel in de uitgestrekte leegte van het heelal. Nog geen tien jaar later was de eerste uitzending van Vroege Vogels.

Het beeld van de aarde als kwetsbare planeet, met een dun beschermend laagje dampkring, laat niemand onberoerd. Natuurlijk moet je daar zorgvuldig mee omspringen. En omdat we met z'n allen op die planeet leven, is dat een zaak voor de hele wereldgemeenschap. Dankzij de verkenning van het heelal zijn we de aarde gaan zien als één wereld, met globale problemen die vragen om een internationale aanpak.

Onderzoek aan de buurplaneten Mars en Venus heeft de ogen van wetenschappers en politici geopend voor potentiële doemscenario's als een nucleaire winter of een op hol geslagen broeikaseffect. Astronomische waarnemingen van de grillige zon zijn onmisbaar in de klimaatidscussie. En zonder satellieten in een baan om de aarde zouden we van het bestaan van de meeste milieuproblemen niet eens op de hoogte zijn.

Het goede nieuws is dat kennis tot inzicht leidt, inzicht tot bewustwording, en bewustwording tot actie. In de uitgestrektheid van de kosmos stelt de aarde niet veel voor. Maar het is ónze thuisplaneet, en daar gaan we steeds beter voor zorgen. Mede dankzij die ruimtelijke blik.

Govert Schilling
allesoversterrenkunde.nl