Gezond bruin water

Met toenemende bezorgdheid kijken sommige milieubeschermers naar de meren en rivieren in Europa en Noord-Amerika. Die zijn de laatste twintig jaar steeds bruiner geworden. Geen nood, dat is juist een goed teken, betoogt een groep onderzoekers in Nature. Het komt doordat de regen minder zuur is geworden.

Wie denkt aan ongerepte natuur, ziet glasheldere beekjes voor zich, en meren waarin je de vissen tot op grote diepte kunt zien ravotten. In werkelijkheid is veel oppervlaktewater bruinig van kleur. Dat komt voornamelijk door de organische koolstofverbindingen die erin opgelost zitten, resten van weggerotte planten. Is dat nu een teken van verstoring?

Nee, beweert een internationaal onderzoeksteam deze week in Nature, in tegendeel. Dat veel rivieren en meren in Scandinavië, Groot-Brittannië, de Verenigde Staten en Canada sinds het einde van de jaren tachtig gestaag donkerder van kleur zijn geworden, is juist een bewijs dat het beter met ze gaat.

Don Monteith en collega's keken naar gegevens van 522 afgelegen meren en beken van de periode tussen 1990 en 2004. De meeste werden geleidelijk donkerder van kleur.

In een persbericht van het Londense University College zegt Monteith: "Er zijn talloze pogingen ondernomen om te verklaren wat er aan de hand was, waarbij alles van klimaatverandering tot veranderd landgebruik als oorzaak werd aangemerkt. Sommige onderzoekers opperden dat we hier met een heel nieuw fenomeen te maken hadden, waarbij bodems instabiel werden, met onvoorspelbare gevolgen voor de wereldwijde koolstofcyclus."

Maar er is dus helemaal geen reden voor paniek, meent het team van Monteith. In de onderzochte periode ging de hoeveelheid zwavel in de regen vrijwel overal scherp omlaag, en dát is de voornaamste verklaring van de verbruining. De onderzoekers zagen een duidelijk verband: hoe sneller de zwavel uit het water verdween, hoe meer organisch materiaal erin oploste.

Dat de zwavel uit de regen verdween, was het gevolg van verplichte maatregelen bij de industrie. Want zwavel maakt regen zuur, en dat bracht grote schade toe aan de natuur, bleek in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. Zwavelfilters op schoorstenen boden een eenvoudige en niet al te dure oplossing.

Goed nieuws dus: de wateren keren terug naar een natuurlijker toestand. Voor drinkwaterbedrijven zal dat een schrale troost zijn, merkt onderzoeker Chris Evans in het persbericht op. Voor hen wordt het steeds moeilijker en dus duurder om helder water uit de kraan te laten komen. Misschien dat een enkeling dus terugverlangt naar de zure regen van weleer.

Bron: Noorderlicht