Gesprekken tussen kabinet en boeren van start

Na weken met brandende hooibalen, snelwegblokkades en omgedraaide vlaggen zijn vrijdag de boeren en de regering weer om tafel gaan zitten. Het eerste bemiddelingsgesprek vond plaats in het provinciehuis van Utrecht, onder leiding van Johan Remkes. Grote afwezigen zijn boerenactiegroepen Agractie en Farmers Defence Force. Zij werden vertegenwoordigd door landbouworganisatie LTO. Twee boeren, die vrijdag wel spraken met Remkes zijn melkveehouder en LTO lid Alex Datema van BoerenNatuur en Annette Harberink van de Caring Farmers. Zondag doen ze in Vroege Vogels verslag van de bijeenkomst.

Luister hieronder het fragment terug, of bekijk hier de video.

Volgens Remkes was het gesprek vrijdag met de boeren constructief en goed. Maar verder liet de onafhankelijk voorzitter weten dat er een enorme vertrouwenscrisis is in Nederland. Een crisis, die verder gaat dan alleen het stikstofprobleem. LTO voorzitter Sjaak van der Tak gaf aan dat het eerste verkennende gesprek weinig heeft opgeleverd. Wat hem betreft ligt de bal nu bij het kabinet. Bij de bijeenkomst hebben de aanwezigen van het kabinet (o.a. premier Mark Rutte) excuses aangeboden voor haar gebrekkige communicatie rond de publicatie van het inmiddels beruchte stikstofkaartje. Boerenactieclub Farmers Defence Force is ontevreden over de uitkomsten van dit eerste overleg. De beweging dreigt nu met de 'hardste acties ooit'.

Grote vraag is hoe Nederland uit de stikstofimpasse komt. Het kabinet is tot op heden nog steeds van plan om niet te tornen aan de doelen, die ze eerder dit jaar hebben gesteld. In 2030 moet de stikstofuitstoot in Nederland gehalveerd zijn. De gevolgen van deze plannen voor de landbouwsector zullen groot zijn. Naar verwachting moet in sommige gebieden een meerderheid van de boeren stoppen. Voor de meeste boerenorganisaties is die eis van 50% reductie onacceptabel. Wat hen betreft moet dat van tafel. Ook willen zij af van de zogeheten kritische depositiewaarde. Dit meetinstrument van het RIVM geeft aan hoeveel stikstof in een gebied maximaal op de bodem mag terechtkomen. Verder zijn veel boerenorganisaties ontstemt over de manier waarop het kabinet de plannen heeft gepresenteerd. Veel boeren zijn zich rot toen ze het stikstofkaartje van Minister Van der Wal zagen, waarop alle reductiedoelen op ingetekend waren. De minister van stikstof zwakte de status van het kaartje af, na alle ophef. Maar het kwaad was toen al geschied.

Het kabinet heeft in het coalitieakkoord afgesproken dat de stikstofuitstoot in 2030 met ten minste 50% naar beneden moet. Ook moet driekwart van de stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden dan op een gezond niveau zijn. In april liet minister Van der Wal in een brief naar de Tweede Kamer al weten dat er rigoureuze plannen aan zaten te komen om het stikstofprobleem aan te pakken: ‘Een schoon, leefbaar land met ruimte voor ondernemers. Dat is voor mij de finishlijn van de stikstofaanpak. Daarvoor is werk aan de winkel, want de natuur is verzwakt en als gevolg daarvan is nu te weinig ruimte beschikbaar voor nieuwe woningen of voor bedrijven en boeren die een onderneming willen starten of uitbreiden. Om de stikstofproblematiek het hoofd te bieden gaan we de stikstofuitstoot versneld fors verminderen – vrijwillig waar het kan, verplicht waar dat niet lukt’.

Twee jaar geleden maakten we een portret van boer Annette Harberink. Luister de reportage hier terug.