De raustijd; liefde en passie in een zwijnenleven

Vrouwtjeszwijnen leven samen met hun jongen (frislingen) in een groep, de ‘rotte’. De leidzeug, het oudste vrouwtje, bepaalt wanneer de zeugen uit haar rotte bronstig worden. Bij zwijnen noemen boswachters dat ‘berig’. Die berige zeugen trekken mannetjes (keilers) aan. De keilers vechten om een vrouwtje te mogen dekken en kunnen elkaar flink bewerken met hun hoektanden. De gevechten zijn spectaculair om te zien.

Sporen van de raustijd
In het bos kan je allerlei sporen van die oververhitte keilers vinden. Ze klapperen met hun tanden om ze te slijpen, en daarbij ontstaat schuim. Dat schuim smeren ze af aan bomen en struiken. Ook slijpen ze hun tanden aan takken. Als je geluk hebt, hoor je de keilers ‘s nachts schreeuwen tijdens hun gevechten. Het kan er heftig aan toe gaan. Daarom hebben keilers dikke platen onderhuids bindweefsel op hun schouders en flanken, een beetje zoals de bescherming van een rugbyspeler, daardoor blijven wonden oppervlakkig. Toch vallen er soms dodelijke slachtoffers.

Wilde zwijnen in Park de Hoge Veluwe
Er zijn 4 à 5 rotten in het Park. Een rotte kan bestaan uit enkele tientallen zeugen en hun jongen; samen vormen zij een hechte groep. De groep kan zich opsplitsen als ze te groot wordt, of meerdere rotten voegen zich juist samen. Binnen een rotte heerst een strikte rangorde, met de gezondste en oudste zeug als leidzeug. Keilers, oudere mannetjes, leven eigenlijk altijd alleen, maar onvolwassen mannetjes zoeken elkaar soms nog op en vormen kleine groepjes. Zeugen en keilers leven niet samen, maar wel ongeveer in hetzelfde leefgebied. Handig tijdens de raustijd, dan zoeken de keilers de zeugen juist op. De raustijd valt meestal in november en december. Na een voedselrijk jaar begint de raustijd eerder dan in een voedselarm jaar.