De klokjesgentiaan (
Gentiana pneumonanthe
) is een plant die behoort tot de Gentiaanfamilie. De plant komt van nature voor in grote delen van Eurazië. De bloei van de klokjesgentiaan is tussen juli en september.
Beluister het onderwerp uit de uitzendingBeluister het onderwerp uit de uitzending
Wie de klokjesgentiaan in bloei wil zien, moet goed zoeken. In Nederland is dit zeldzame plantje wettelijk beschermd: ze staat op de Nederlandse Rode Lijst van planten als algemeen voorkomend maar sterk afgenomen. Zo’n honderd jaar geleden kwam de klokjesgentiaan nog veel voor in Nederland. Door ontwatering en het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen is het plantje steeds zeldzamer geworden.
Het liefst staat de klokjesgentiaan op een open plek, op voedselarme, vochtige grond. U vindt hem soms in de duinen, in veenmoerassen en op schrale graslanden, maar ook op natte heideveldjes. Bijvoorbeeld vlakbij het Laarder Wasmeer-gebied en rond het Hilversums Wasmeer.
De klokjesgentiaan is een waardplant voor het Gentiaanblauwtje (Maculinea alcon), die de eitjes afzet op de ongeopende bloemen. Ook de rupsen van de motten Nemophora violaria (Lepidoptera, Adelidae) en Stenoptilia pneumonathes (Lepidoptera, Pterophoridae) komen op Klokjesgentiaan voor.