Kunstenaars veranderen het klimaat! Dat is het thema van
Kielzog
, waarmee achttien kunstenaars uit binnen- en buitenland het Waterloopbos te Marknesse introkken. In de oude modellen van havens, rivieren en kanalen die het waterloopkundig laboratorium hier achterliet springen nu ook kunstwerken in het oog. Kielzog is een uitdaging om de klimaatverandering tot de verbeelding te laten spreken en op een nieuwe manier de oude, oerhollandse strijd tegen het water tegemoet te treden. En dan niet op de technische wijze, zoals het waterloopkundig laboratorium hier decennialang gedaan heeft, maar op een creatieve manier. Het is immers de magie van het onverwachte die ons op nieuwe ideeën kan brengen. Schoonheid zal de wereld redden, schreef Dostojevski lang geleden al. De uitdaging van de bijzondere locatie heeft een bont scala aan werken opgeleverd. Sommige voortbordurend op de geschiedenis van het laboratorium, andere mythisch, absurd, logisch, poëtisch, ongemakkelijk. De kunstwerken gaan een spel aan met de ruïnes, de hoge bomen en de waterpartijen. Ze bieden een verrassende blik op een onorthodox bos, waar en passant verwezen wordt naar schoonheid als redding van een ongemakkelijk thema
Kielzog vindt plaats in het Waterloopbos, gelegen tussen Marknesse en Kraggenburg in de Noordoostpolder. Het maakt deel uit van het Voorsterbos.
Tot 2004 bevond zich daar het Waterloopkundig laboratorium, waar op aanvraag van landen over de hele wereld onderzoek werd gedaan en oplossingen gezocht voor problemen van dichtslibbing, golfslag, afkalving in havens en kanalen. Voor de experimenten werden schaalmodellen van havens en rivierdelta’s in het bos gegraven, waar door middel van sluisjes water in kon worden gelaten.
Na sluiting van het laboratorium kwam het bos onder beheer van Natuurmonumenten, dat een symbiose voorstond van de zorgvuldig bewaarde ruïnes die het lab in het bos achterliet en de natuur die zijn plek in het bos herovert. Natuurmonumenten restaureert ieder jaar een aantal schaalmodellen.
De werkzaamheden van het laboratorium en het feit dat het bos al die tijd verboden gebied voor wandelaars is geweest, heeft gezorgd voor een unieke natuur. Het bos is rijk aan natuurschoon en vergelijkbaar met bossen in vochtige beekdalen. Er zijn watervalletjes en stuwdammen te zien, vaak overwoekerd door bomen en struiken. Er groeien beek- en waterplanten, varens en 90 mossoorten.