'Cruiseschepen zijn ecologisch gezien niet houdbaar'

Nu de cruisevaart bijna helemaal stilligt, is het dit jaar voor de kwetsbare zeedieren veel rustiger onderwater. Tijdens de Covid-19-pandemie zijn er veel minder industriële activiteiten; een aantal hiervan is zelfs helemaal gestaakt. Met name de cruisesector is hard geraakt en wereldwijd mogen cruiseschepen niet meer uitvaren. Deze schepen hebben vaak een grote impact op het mariene milieu en het milieu in de kustgebieden, omdat zij door veel afgelegen en ecologisch kwetsbare gebieden varen, zoals beschermde mariene gebieden en nationale parken.

Het Antarctisch Schiereiland en het sub-Antarctisch Eiland Zuid-Georgia, waar blauwe vinvissen, dwergvinvissen, bultruggen en zuidkapers in de zomer hun jongen grootbrengen, hebben in de Australische zomer van 2020/21 geen last van de aanwezigheid en het lawaai van cruiseschepen. Ook de broed- en voedplaatsen van de blauwe vinvis in de Golf van Corcovado en Chiloé in Chili zijn voor deze bedreigde walvis veel rustiger, omdat er minder cruiseschepen zijn.

Onderwaterlawaai en aanvaringen

Het niveau van het onderwaterlawaai dat door schepen wordt veroorzaakt, hangt over het algemeen samen met de snelheid waarmee de schepen varen. Snellere schepen geven meer overlast. De cruiseschepen die op hoge snelheid in de Golf van Hauraki bij Nieuw-Zeeland varen, zijn al een lange tijd een grote zorg van IFAW en andere organisaties die zich hier inzetten voor de bescherming van de bedreigde Brydevinvis. Onderzoekers hebben geconstateerd dat door het lawaai van grote schepen die hier varen de communicatieruimte van Brydevinvissen zelfs zo'n 87% minder is. De dieren hebben dus door deze schepen enorm veel moeite om elkaar te vinden. Een ander groot probleem voor deze walvissen is het risico op aanvaringen met schepen. Deze aanvaringen leveren vaak gruwelijke verwondingen op bij walvissen, vaak ook met een dodelijke afloop.

Varen met lagere snelheden

Maar het goede nieuws is dat zowel onderwaterlawaai als het risico op scheepsaanvaringen sterk afnemen wanneer schepen op lagere snelheden varen. Een bijkomend voordeel is dat schepen ook minder brandstof verbruiken en minder broeikasgassen uitstoten. Dit levert niet alleen kostenbesparingen op maar draagt ook bij aan het behalen van de CO2 -reductiedoelstellingen van de scheepsindustrie. Lagere snelheden zijn dus een win-winsituatie voor zowel het milieu als de scheepvaart.Door de pandemie hebben veel zeedieren en natuurlijke leefomgevingen nu een adempauze - de mogelijkheid bij te komen van de negatieve impact van menselijke activiteiten. Voor wetenschappers is er een unieke kans om de ‘voor’ en ‘na’-effecten van meer of minder onderwaterlawaai op walvissen en andere kwetsbare zeediersoorten te meten. Zo krijgen wij meer inzicht in de bedreiging van deze onzichtbare vijand op het voortbestaan van vele zeedieren.

Als de Covid-19-storm eenmaal is bezworen, is er een geweldige kans om de scheepvaart, met onder meer de cruisesector, anders vorm te geven: ‘terug naar normaal’ is feitelijk geen optie, omdat ‘normaal’ ecologisch gezien niet houdbaar is. De pandemie zou zomaar dé wake-upcall kunnen zijn om structureel veranderingen door te voeren om de leefomgeving van dieren en mensen beter te beschermen.

Bron: Bescherming van de oceanen, International Fund for Animal Welfare (IFAW)