Column Elfie Tromp: Floriade

Mijn buurvrouw zit immer in haar tuin te wroeten en ik loer op mijn beurt over de heg en bewonder haar opkomende safraanbollen en de overdadige blauwe regen die ze langs haar voordeur heeft gevlecht. 

Het was komkommertijd. Niet in haar (moes)tuin, maar in het echt, dus gingen we op een uitje naar de Floriade. We waren gewaarschuwd voor de tegenvallende vertoning dit jaar, maar we hadden kortingsbonnen, dus hoeveel kon het nu echt tegenvallen?

Ik ga niet te veel uitweiden over de net geplante, vrij brave bordessen, groots opgezette wandelpaden en de heuse kabelbaan die ons over de timide grassen en ingetogen groentaferelen trokken, maar wil alleen de vrouw citeren die net vertrok toen we aankwamen.  Het was het type moestuintovenaar. Soms zie je het aan de wat kromme, maar daadkrachtige lichaamshouding; die heeft over de jaren heen haar eigen gewicht in bonen opgebonden. Ik vroeg haar hoe ze het had gevonden. Ze keek me aan en zei: ‘het was de eerste en de laatste keer voor mij.’ 

Ik had te doen met de gemeente die er miljoenen in had zitten. Met de aannemers, architecten en standhouders die toch maar hun best hadden gedaan met het circulaire thema en de vraag om voornamelijk inheemse plantensoorten te gebruiken. Dat groeit niet uitbundig met slechts een paar maanden voorwerk. Dat duurt jaren. Dat weet ook kunstenaar Marinus Boezem. 

Hij plantte voor de opening van Almere, vlakbij de Floriade in 1978 het kunstwerk de Groene Kathedraal. Het bestaat uit 178 populieren in de vorm van de Kathedraal van Reims; 150 meter lang en 75 meter breed. Natuur kost tijd. Pas in 1996 werd het kunstwerk geopend voor publiek, waar de ruisende populieren nu tientallen meters bovenuit torende. U begrijpt; een nogal imposante ervaring om door heen te lopen. Iets wat je zou hopen mee te maken op zoiets als de Floriade. 

Een paar jaar later werd de contrakathedraal door Boezem ontworpen; de omtrek van de kathedraal is vlakbij in een veld van beukenhagen uitgespaard. De twee kunstwerken waren een even rustgevende, ja, mystieke ervaring om doorheen te lopen als de oorspronkelijke kathedraal. 

Alles wat er is, onderstreept de afwezigheid van alles wat er niet is, wat er mist. En zo is dat wat niet zichtbaar is, ook altijd aanwezig. En daartussen zitten wij, even verlangend naar het mogelijke en vaak volledig betoverd door de realiteit.